Theo Tạp chí Tài chính Australia (AFR), một quan chức cấp cao của Không quân Ukraine đã coi các tiêm kích ném bom F/A-18 Hornet của Australia là 'rác' mà Canberra muốn loại bỏ. Khi Kiev đổi ý không muốn nhận tiêm kích của Australia và yêu cầu mua các máy bay khác, những chiếc F/A-18 Hornet đã bị loại biên.

Ý tưởng chuyển giao 41 chiếc F/A-18 Hornet đã nghỉ hưu của Không quân Hoàng gia Australia lần đầu tiên được tiết lộ vào tháng 3/2023. Hai tháng sau, tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Nhật Bản, Tổng thống Joe Biden đã bật đèn xanh cho các đồng minh phương Tây gửi máy bay phản lực thế hệ thứ 4 do Mỹ sản xuất tới Ukraine.

ukraine may bay.jpg
Tiêm kích F/A-18 Hornet của Australia. Ảnh: The Warzone 

Tuy nhiên, AFR dẫn lời một nhà thầu quốc phòng có mặt trong cuộc đàm phán cho hay, khi Kiev được khuyến khích gửi yêu cầu chính thức để nhận F/A-18, một quan chức Không quân Ukraine giấu tên đã gọi chúng là phế liệu mà Australia muốn loại bỏ. 

“Ông ấy gọi chúng là ‘thùng rác bay’. Về cơ bản, điều đó đã giết chết thỏa thuận F/A-18. Nếu ông ấy không làm như vậy, thì bây giờ F/A-18 đã có mặt ở Ukraine”, nhà thầu quốc phòng cho biết. 

Vào thời điểm đó, Kiev cũng đã tiến hành các cuộc đàm phán với một số nhà tài trợ phương Tây về việc nhận tiêm kích F-16 Fighting Falcons. Các nước Na Uy, Đan Mạch và Hà Lan đã đề nghị chuyển các F-16 cho Kiev, trong khi các quốc gia khác đề xuất đào tạo phi công cho Ukraine.

F/A-18 là máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư như F-16, nhưng nó nặng hơn. Các quan chức Ukraine được cho lo ngại cơ sở hạ tầng bảo trì, đạn dược, và huấn luyện sẽ gặp khó, do yêu cầu hoạt động của F/A-18 và F-16 là khác nhau. Ngoài ra, phi công Ukraine vẫn chủ yếu sử dụng các máy bay từ thời Liên Xô cũ.

Vào tháng 12/2023, các cuộc đàm phán một lần nữa lại đề cập đến F/A-18 Hornet, sau khi những nỗ lực phản công của Ukraine thất bại. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Australia nói với AFR rằng vào thời điểm đó, F/A-18 đã ở giai đoạn cuối cùng của việc loại biên.

Ngoài ra, Ukraine được cho đã bỏ qua cơ hội nhận trực thăng MRH-90 Taipan của Australia, bởi khi Kiev nghĩ đến việc chính thức yêu cầu, trực thăng này đã bị tháo rời. 

Các nhà tài trợ phương Tây hứa chuyển giao F-16 cho Kiev bắt đầu vào năm 2024, trong đó Đan Mạch và Hà Lan cam kết cung cấp 61 chiếc. Thụy Điển cũng đã hứa sẽ tặng một số máy bay Gripen, sau khi nước này được chấp nhận gia nhập NATO.

Nga cảnh báo các máy bay chiến đấu của phương Tây sẽ bị tiêu diệt giống như những loại vũ khí khác do nước ngoài cung cấp cho Ukraine, và chúng không có khả năng làm thay đổi cục diện cuộc xung đột.