Hình thành trung tâm cơ khí quốc gia gắn với các khu CNHT chuyên sâu

Công nghiệp hỗ trợ ở Quảng Nam hình thành khá sớm, có mặt trong các lĩnh vực cơ khí chế tạo, cơ khí sản xuất, lắp ráp ô tô, dệt may - da giày, điện - điện tử, hóa chất... Nhằm thúc đẩy ngành CNHT phát triển, từ năm 2014, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành Quyết định số 1286/QĐ-UBND, phê duyệt quy hoạch phát triển CNHT trên địa bàn. Trong đó, tỉnh tập trung phát triển CNHT cho ngành cơ khí chế tạo, phục vụ sản xuất ô tô và ngành Dệt may. 

Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 1.056 DN, cơ sở sản xuất ở lĩnh vực cơ khí, nhưng trong đó có đến 97% là DN, cơ sở sản xuất nhỏ và siêu nhỏ.

{keywords}
Ảnh minh họa

 

Những cơ sở sản xuất cơ khí này hầu hết hoạt động ở quy mô hộ gia đình, số lượng lao động ít, chủ yếu làm cơ khí gia công, gò hàn, làm cửa sắt, sản xuất đồ gia dụng đơn giản và đang nằm trong tình trạng chung là thiếu vốn, máy móc công nghệ lạc hậu nên khó làm ra sản phẩm có giá trị cao, không đủ sức và lực cạnh tranh trên thị trường.

Một rào cản nữa là sự liên kết giữa DN với DN, DN nội với DN FDI trong ngành CNHT còn rời rạc, lỏng lẻo; yếu về năng lực đáp ứng các tiêu chuẩn từ các DN lớn, các DN FDI.

Với mong muốn phát triển CNHT một cách trọng tâm, trọng điểm, vừa qua UBND tỉnh tổ chức hội thảo “Phát triển sản phẩm CNHT ngành cơ khí chế tạo và dệt may tỉnh Quảng Nam”, từ nay đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030, với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, chuyên gia kinh tế, các doanh nghiệp CNHT hàng đầu trong và ngoài nước.

Nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, trước mắt, Quảng Nam cần sớm hình thành và phát triển trung tâm cơ khí quốc gia tại Khu kinh tế mở Chu Lai gắn với các khu CNHT chuyên sâu nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển các dự án CNHT ngành cơ khí chế tạo và dệt may. Cần đẩy mạnh hơn nữa về cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng ngày càng thông thoáng, rút ngắn các thủ tục hành chính, quan trọng là thu hút đầu tư từ các tập đoàn, DN lớn trong và ngoài nước đến đầu tư tại địa phương.

Theo TS.Trần Du Lịch, để đưa Quảng Nam từ tỉnh khá trở thành tỉnh phát triển toàn diện của khu vực và cả nước, trong định hướng phát triển, bên cạnh định hướng quy hoạch hợp lý cho mô hình đô thị sân bay và mở rộng cảng hàng không Chu Lai, xây dựng các cứ điểm sản xuất công - nông, Quảng Nam lấy CNHT, CN chế biến làm nền tảng để quy hoạch và phát triển kinh tế vùng...

CNHT cơ khí chế tạo và dệt may là mũi nhọn chủ lực

Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp ô tô và dệt may đang là những mũi nhọn chủ lực trong phát triển kinh tế ở Quảng Nam. Tuy đã xác định được những mũi nhọn để phát triển, với những nhà đầu tư có tiềm năng, dự án lớn... song nhìn chung, ngành CNHT ở Quảng Nam cũng như tại nhiều địa phương khác trong cả nước, vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu. 

Về CN cơ khí chế tạo và sản xuất ô tô, Công ty CP Ô tô Trường Hải (Thaco) đang là một trong những DN tiên phong đầu tư phát triển CNHT với quy mô lớn nhất Việt Nam. Từ 17 năm trước, khi mới đầu tư tại Khu kinh tế mở Chu Lai, Thaco đã từng bước xây dựng chiến lược nội địa hóa và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Đến nay, Thaco đã có 12 nhà máy sản xuất linh kiện - phụ tùng và tổ hợp cơ khí. Sản phẩm từ các nhà máy này bao gồm: linh kiện nội, ngoại thất xe bus, xe tải, xe du lịch; linh kiện composite; nhíp; kính và nhiều linh kiện phụ tùng khác. Thaco đang đạt tỷ lệ nội địa hóa với xe tải là 35 - 40%, xe khách 55 - 60% và xe con 25%. 

{keywords}
Ảnh minh họa.

Với ngành CNHT dệt may, Quảng Nam đã thu hút hàng chục dự án FDI chuyên sản xuất nguyên phụ liệu. Nhiều dự án có quy mô lớn như nhà máy Groz – Beckert Việt Nam (Cụm CN Đại An - Đại Lộc) chuyên sản xuất thiết bị và công cụ ngành dệt; nhà máy sản xuất chỉ may Amann Việt Nam (Khu CN Tam Thăng) chuyên sản xuất chỉ may thêu xuất khẩu; nhà máy dệt, phụ kiện Duck San Vina chuyên sản xuất sợi, vải, dệt, nhuộm... Đặc biệt, dự án tổ hợp dệt may Panko Tam Thăng (Khu CN Tam Thăng) có tổng vốn đầu tư 70 triệu USD chuyên sản xuất sản phẩm dệt may, nhuộm và các phụ liệu dệt may; giải quyết việc làm cho khoảng 15 nghìn lao động. Đây được xem là dự án hạt nhân, động lực phát triển nhóm CNHT dệt may - da giày vùng đông nam của tỉnh.

Ông Huỳnh Khánh Toàn - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho hay, trên cơ sở tổng hợp, tiếp thu các ý kiến các nhà khoa học, chuyên gia kinh tế và các DN, Quảng Nam sẽ có những định hướng, tìm ra các giải pháp hữu hiệu có giá trị hiện thực cao để bổ sung, đóng góp vào quá trình phát triển các ngành CNHT cơ khí chế tạo và dệt may nhằm tạo động lực cho nền kinh tế.

Minh Đức