Bệnh nhân tuổi trung niên đến khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương đầu tháng 9. Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thanh Hiền, Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng của bệnh viện, cho biết nữ bệnh nhân có rất nhiều tổn thương ung thư da tập trung chủ yếu ở vùng mặt, cổ.

Nói với bác sĩ, chị cho biết khoảng 15-16 tuổi, toàn thân chị bắt đầu xuất hiện những tổn thương sẩn hoặc dát màu trắng giống hạt cơm và giống tổn thương lang ben rải rác.

Đến năm 30-40 tuổi, nhiều tổn thương sẩn sùi, loét, rỉ dịch bẩn xuất hiện ở vùng đầu, mặt, cổ, ngực (những vị trí tiếp xúc nhiều với ánh nắng), chị mới tới khám tại bệnh viện.

Bác sĩ phát hiện gần 20 tổn thương nghi ngờ ung thư da cùng rất nhiều các tổn thương da bệnh lý khác. Kết quả xét nghiệm mô bệnh học cùng một số xét nghiệm chuyên sâu cho thấy nữ bệnh nhân bị đa ung thư biểu mô tế bào vảy ở da trên nền loạn sản thượng bì dạng hạt cơm.

Bệnh nhân sau đó được phẫu thuật và điều trị nhiều đợt để loại bỏ tổn thương ung thư da, dùng thuốc bôi toàn thân, hạn chế tối đa sự xuất hiện thêm các tổn thương ung thư da mới.

"Tuy nhiên, nguy cơ xuất hiện thêm nhiều tổn thương ung thư da mới trong trường hợp bệnh nhân này là rất cao", bác sĩ Hiền cho hay.

Tổn thương dạng mảng nâu, dày sừng ở ngực một bệnh nhân ung thư da loại tế bào vảy. Ảnh: BVCC

Ung thư biểu mô tế bào vảy là một trong 3 loại ung thư da, chiếm khoảng 20% tổng số ca. Thông thường, loại ung thư này xảy ra trên các vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, như mặt, tai và tay, có thể xuất hiện dưới dạng nốt sần cứng, đỏ; hoặc tổn thương phẳng với bề mặt có vảy, đóng vảy.

Loạn sản thượng bì dạng hạt cơm là bệnh da di truyền gene lặn trên nhiễm sắc thể thường hiếm gặp. Bệnh đặc trưng bởi nguy cơ cao nhiễm virus gây u nhú ở người HPV và tiến triển ung thư da (chủ yếu là ung thư biểu mô tế bào vảy ở da).

HPV là căn nguyên gây ra nhiều bệnh lý ở người, thường gặp nhất là bệnh hạt cơm, sùi mào gà và là yếu tố liên quan tới nhiều loại ung thư như ung thư biểu mô vảy ở da, cổ tử cung. Trong hội chứng loạn sản thượng bì dạng hạt cơm, người bệnh có nguy cơ nhiễm HPV ở da cao hơn so với người khác.

Giai đoạn 1 của bệnh, dấu hiệu xuất hiện từ nhỏ (trước 20 tuổi), biểu hiện là các tổn thương dạng mảng hoặc sẩn ở trên da, phẳng hoặc xù xì giống hạt cơm, đôi khi có thể giống với tổn thương lang ben. Tổn thương tập trung chủ yếu ở vùng da hở như mặt, cổ, lưng trên, mu tay, mặt ngoài của cánh tay, cẳng tay.

Giai đoạn 2: Thường từ 20-40 tuổi, các tổn thương từ lúc nhỏ có thể tiến triển thành các tổn thương ung thư da (thường gặp nhất là ung thư biểu mô vảy tại chỗ hoặc xâm nhập tại da). Trong giai đoạn đầu, tổn thương ung thư biểu mô tế bào vảy thương có dấu hiệu đỏ da, bong vảy, sau đó nếu không được điều trị sớm sẽ trở nên sần sùi, vảy dày, chảy máu, loét, hoại tử.  

Phương pháp phòng ung thư da quan trọng nhất là phòng tránh tác hại của ánh sáng mặt trời như hạn chế ra nắng, che chắn nắng và sử dụng các sản phẩm chống nắng cho da. Bác sĩ cũng khuyến cáo người dân tự thăm khám da tại nhà và định kì thăm khám tại các bệnh viện chuyên khoa Da liễu.