Sự trưởng thành và lớn mạnh của ASEAN có phần đóng góp quan trọng của ngành nông lâm nghiệp qua các thời kỳ.

“Nông nghiệp đóng vai trò cốt lõi ảnh hưởng tới sự ổn định về kinh tế, chính trị và xã hội của từng quốc gia thành viên và các đối tác trong khu vực”, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã khẳng định như vậy tại Hội nghị Bộ trưởng nông lâm nghiệp ASEAN (AMAF) lần thứ 40.

Thực tế cho thấy, đối với hầu hết các quốc gia ASEAN, nông nghiệp được coi là “điểm tựa” của nền kinh tế giúp các nước vượt qua nhiều biến động và khủng hoảng, góp phần quan trọng đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững. Vì vậy, hợp tác nông lâm nghiệp vẫn luôn là nội dung then chốt của Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mặc dù đóng vai trò bệ đỡ như vậy, nhưng nông nghiệp là lĩnh vực dễ bị tổn thương và chịu nhiều rủi ro.

{keywords}
Hội nghị Bộ trưởng nông lâm nghiệp ASEAN (AMAF) lần thứ 39 được tổ chức ở Thái Lan năm 2017. Ảnh: Vũ Sinh - TTXVN

Ngành nông nghiệp của các quốc gia ASEAN luôn phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt với các ngành kinh tế khác trong việc sử dụng nguồn lực, nhất là lao động, đất đai và nguồn nước. Nền nông nghiệp của khu vực đứng trước nhiều thách thức như suy giảm năng suất lao động nông nghiệp và nhịp độ tăng trưởng, chênh lệch đời sống giữa nông thôn và thành thị, tác động của biến đổi khí hậu.

Không chỉ có vậy. Biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng tới an ninh lương thực và phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Hợp tác Nông lâm nghiệp giúp ASEAN ổn định

Các nhà lãnh đạo ASEAN nhấn mạnh việc thúc đẩy phát triển mô hình hợp tác công tư trong sản xuất nông ngư nghiệp, tăng cường vai trò của cộng đồng và khối tư nhân trong ứng phó với biến đổi khí hậu và đảm bảo an ninh lương thực; thúc đẩy hợp tác nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật ứng dụng trong sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp; đẩy mạnh hợp tác khuyến nông, khuyến ngư trong khu vực thông qua các hoạt động đào tạo, hợp tác chuyển giao công nghệ quản lý, vận hành, giám sát theo chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng.

Phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Bộ trưởng nông lâm nghiệp ASEAN (AMAF) lần thứ 40, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường đánh giá, trong bối cảnh mới, nông nghiệp vẫn duy trì vai trò trụ cột trong Cộng đồng kinh tế ASEAN và góp phần hiện thực hóa nhiều mục tiêu của Cộng đồng như tạo ra một khu vực kinh tế có sức cạnh tranh cao, phát triển kinh tế đồng đều hiệu quả và hội nhập đầy đủ vào nền kinh tế toàn cầu.

Với qui mô 650 triệu dân và tổng GDP năm 2017 đạt 2.760 tỷ USD, việc tăng cường hợp tác nông nghiệp nội khối rất quan trọng để tận dụng được các ưu đãi mà các nước ASEAN dành cho nhau thông qua các Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN, Hiệp định Đầu tư toàn diện ASEAN, Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ...

Qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nông nghiệp nhanh hơn, tạo ra nhiều việc làm hơn, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), phân bổ nguồn lực tốt hơn, tăng cường năng lực sản xuất và tính cạnh tranh của ngành nông lâm nghiệp ASEAN.

{keywords}
 Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng và các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh TTXVN

Theo ông Nguyễn Xuân Cường, là ngành có nhiều ưu thế để phát triển, song những năm qua xu hướng phát triển trong khu vực đang chậm lại, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nông nghiệp đang đứng trước các thách thức lớn, đặc biệt biến đổi khí hậu, bất lợi về thị trường, sự chênh lệch về trình độ phát triển với các khu vực khác trên thế giới; sự phát triển đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh chóng cùng với khả năng quản trị chưa tốt cũng là những tồn tại hiện hữu.

Nối tiếp các nội dung hợp tác ASEAN trong lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp trong thời gian qua, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thống nhất nội dung nhiệm kỳ 2018-2019 của AMAF gồm một số nội dung ưu tiên như: Tăng cường hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau trong xây dựng và phát triển nền nông nghiệp bền vững và thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực; hợp tác thu hút đầu tư tư nhân trong và ngoài khu vực ASEAN để phát triển các chuỗi giá trị ngành hàng nông sản, hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững, gia tăng giá trị hàng hóa và thúc đẩy nông sản ASEAN tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Việt Nam cam kết phối hợp chặt chẽ với các quốc gia thành viên

Với vai trò là nước chủ nhà và chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng Nông Lâm nghiệp ASEAN giai đoạn 2018-2019, Việt Nam cam kết phối hợp chặt chẽ với các quốc gia thành viên và Ban Thư ký ASEAN trong quá trình triển khai các hoạt động hợp tác nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của ASEAN, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển nông nghiệp bền vững trong khu vực, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường quả quyết.

Tiến Anh - Nguyễn Hồng Thơ