- “Ô tô không mất nhiều thời gian dừng trả phí đường, xe quá tải trọng sẽ được ghi lại chuyển tới lực lượng chức năng xử lý…” – đây là một trong những tiện ích của trạm thu phí không dừng (ETC) được Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường đưa ra tại cuộc họp báo công bố công nghệ thu phí không dừng và kiểm soát tải trọng xe trên QL1 và đường HCM qua Tây Nguyên sáng 10/3.

Thí điểm thu phí không dừng

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, trước mắt, Bộ GTVT đã giao Công ty cổ phần TASCO và Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai thí nghiệm tại 3 trạm gồm: Trạm Hoàng Mai, trạm Km604+700 QL 1 và trạm Km1813+650 trên đường HCM trong tháng 3 này.

Để sử dụng dịch vụ thu phí tự động không dừng, chủ phương tiện sẽ áp được phát một thẻ định danh E-tag (miễn phí) để dán lên kính trước xe và kèm theo một tài khoản thu phí để giao dịch.

Tài khoản này có thể nạp tiền bằng nhiều kênh khác nhau như nạp trực tiếp, qua mạng internet, qua ngân hàng, qua thẻ cào, gửi tin nhắn bằng điện thoại.

{keywords}
Trong tháng 3 này sẽ tiến hành thu phí không dừng trên QL1 mở rộng - (Ảnh: minh họa).

Sau khi xe được gắn thẻ E-tag chạy vào làn thu phí không dừng, hệ thống sẽ nhận diện xe bằng công nghệ Laser sẽ kích hoạt camera chụp biển số và hệ thống Atena sẽ phát tín hiệu để đọc thẻ E-tag.

Hình ảnh và thông tin được chuyển về trung tâm dữ liệu để xử lý và kiểm tra số dư tài khoản thu phí của xe. Nếu tài khoản thu phí của xe đủ điều kiện, thanh chắn barie sẽ mở tự động để xe qua, tin nhắn SMS sẽ gửi về số điện thoại đã đăng ký.

Trường hợp tài khoản thu phí của xe không đủ tiện hoặc xe không dán thẻ E-tag đi vào làn thu phí tự động, hệ thống sẽ chuyển sang chế độ thu phí một dừng (MTC).

Toàn bộ giao dịch thu phí tại trạm bao gồm ECT và MTC đều được chuyển và lưu trữ trên mạng trung tâm dữ liệu của hệ thống. Tại bất kỳ thời điểm nào, nhà đầu tư BOT (xây dựng-kinh doanh-chuyển giao) hoặc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đều kiểm soát được thông tin dữ liệu này qua mạng internet.

Kiểm soát tuyệt đối xe quá tải

Thứ trưởng Trường cho biết, Bộ GTVT đã nghiên cứu áp dụng công nghệ cân xe tự động cảm biến thạch anh thay thế cho hệ thống cân tĩnh đang được sử dụng hiện nay.

Công nghệ này được đánh giá phù hợp với nhiều loại hình thái thời tiết, tốc độ xe có thể dao động từ 1-230km/h, độ chính xác lên tới 98%.

Khi xe đi qua hệ thống cân tự động này, thông tin về tải trọng phương tiện quá tải sẽ được hiển thị ngay trên bảng điện tử VMS đặt bên lề đường. Tất cả hình ảnh, thông tin, dữ liệu chi tiết về tải trọng mọi phương tiện đi qua trạm cân đều được chuyển về lưu trữ tại trung tâm dữ liệu. Kết quả cân xe sẽ được sử dụng để xử phạt các phương tiện vi phạm tải trọng.

Ô)ng Phạm Hùng Dũng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần TASCO cho biết, năm 2016 sau khi QL1 và đường HCM qua Tây Nguyên hoàn thiện việc nâng cấp, mở rộng sẽ có khoảng 100 trạm thu phí đưa vào hoạt động. Việc áp dụng các trạm thu phí ETC sẽ giúp tiết kiệm khoảng 3.400 tỷ đồng/năm.

Ông Dũng lý giải khi áp dụng công nghệ thu phí ETC theo tính toán bình quân, ở mỗi trạm thu phí hiện nay, lái xe phải dừng mất 3 phút, mỗi năm có khoảng 6.000 lượt xe qua các trạm thu phí trên 2 tuyến đường này. Lợi ích về mặt thời gian khi áp dụng công nghệ thu phí ETC sẽ tiết kiệm 2.800 tỷ đồng/năm.

Ngoài ra, mỗi trạm thu phí một dừng hiện nay, riêng tiền in vé tốn khoảng 700 triệu đến 1 tỷ đồng/năm. Khi xe phải dừng thì khấu hao xe, chi phí nhiên liệu cũng tốn mấy trăm tỷ/năm.

Thứ trưởng Trường cho rằng, xét về lâu dài, trạm không dừng chi phí xây dựng thấp hơn trạm cố định bởi trạm cố định còn phải xây nhà cho công nhân trong khi trạm không dừng chỉ cần một nhà điều hành nhỏ, không cần người vận hành nên không làm tăng tổng mức đầu tư...

Thứ trưởng Trường cũng khẳng định, mức phí chủ phương tiện phải đóng vẫn sẽ giữ nguyên như hệ thống thu phí hiện tại đang áp dụng.

Để hoàn vốn cho các nhà đầu tư BOT khi công nghệ này được đưa vào triển khai trong khi mức phí vẫn giữ nguyên, Bộ GTVT kiến nghị và đề xuất Chính phủ cho phép các nhà đầu tư được kéo dài thêm thời gian thu phí.

Sau khi thực hiện thí điểm xong Bộ GTVT sẽ tính toán chi tiết về thiết kế mẫu cho từng trạm, tính toán về vật tư, thiết bị phục vụ cho trạm và đưa ra bộ đơn giá tiêu chuẩn cho 1 trạm trước khi áp dụng đại trà tại 35 trạm thu phí trên QL1 đoạn từ Thanh Hóa đến Cần Thơ và QL14 -đường HCM qua Tây Nguyên bắt đầu từ tháng 5 tới.

Vũ Điệp