Đưa 1.000 kỹ sư trẻ về làm giám đốc HTX nông nghiệp

Chủ tịch MTTQ VN Nguyễn Thiện Nhân

Chủ tịch MTTQ VN Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, chưa bao giờ thời cơ và áp lực cạnh tranh với nền kinh tế lớn như hiện nay và thực sự đang chi phối mạnh mẽ đến cuộc sống của hơn 60% dân số VN, những người làm nông nghiệp và liên quan đến nông  nghiệp

Ông cũng cảnh báo ảnh hưởng của thiên tai, hạn hán đang làm cho sản xuất nông nghiệp dễ bị tổn thương. Vì vậy cần tái cơ cấu, nâng cao sức cạnh tranh của nền nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Trong đó, hai con đường chủ yếu là hiện thực hóa liên kết của người sản xuất đơn lẻ thông qua liên kết mô hình hợp tác xã và liên kết doanh nghiệp.

“Nếu nông dân không đi theo 2 trục này sẽ không đủ sức đương đầu và những chính sách lớn của Đảng, Nhà nước không thể đến với nhân dân”, Chủ tịch MTTQ lưu ý.

Theo ông, việc thực hiện mô hình kinh tế tập thể liên kết đã được nhắc đến mấy chục năm, đã đến lúc phải thay đổi về chất trong quản lý nhà nước, liên kết và hành động.

Xóa bỏ nhận thức cố hữu về HTX

Phó chủ tịch MTTQ VN Trương Thị Ngọc Ánh cho biết, sau 1 năm thực hiện chỉ thị 19 đã từng bước làm thay đổi nhận thức của các cơ quan quản lý nhà nước. Kinh tế tập thể đã có những chuyển biến tích cực, rõ nét cả về số lượng và chất lượng, có những đóng góp quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo, ổn định an ninh, chính trị trật tự xã hội.

Tuy nhiên, kết quả xây dựng mô hình HTX, liên kết sản xuất chưa đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế thời kỳ hội nhập. Nguyên nhân là do đa phần các thành viên HTX là người lớn tuổi nên khả năng tiếp cận thị trường còn chậm; thiếu các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho HTX do đó chưa tạo được động lực ưu tiên phát triển kinh tế hợp tác.

Đặc biệt việc quản lý nhà nước về kinh tế hợp tác, HTX còn manh mún phân tán tách rời từ TƯ đến địa phương.

Phó Ban Kinh tế TƯ Ngô Đông Hải

Phó trưởng Ban Kinh tế TƯ Ngô Đông Hải cũng nhìn nhận hoạt động của HTX đã có nhiều chuyển biến nhưng vẫn còn nhiều tồn tại. Các mô hình HTX kiểu cũ chưa có chuyển biến trong hoạt động, suy nghĩ.  

Vì vậy cần tập trung tuyên truyền xóa bỏ định kiến từ cấp ủy chính quyền địa phương về HTX kiểu cũ để thấy được nếu tham gia HTX kiểu mới sẽ mang lại lợi ích thế nào. Nếu không làm rõ điều này khó thu hút người dân tham gia vào các HTX kiểu mới.

“Cần từ bỏ nhận thức suy nghĩ cố hữu HTX như là một tổ chức cứng trong hệ thống chính trị”, Phó Ban Kinh tế TƯ nhấn mạnh.

Theo ông Hải, cần cơ chế chủ trương, hành lang pháp lý tạo sân chơi cho HTX tham gia vào thị trường. Ông cũng đề nghị có cơ chế đặc thù giải quyết các HTX kiểu cũ về vấn đề con người, tài sản, vay vốn, giải quyết nợ đọng để có cơ sở chuyển đổi sang mô hình HTX kiểu mới.

Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát

Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát cũng cho rằng, phải làm rõ mô hình HTX kiểu mới để có chính sách cụ thể. Từ đó phân định rõ trách nhiệm để cả hệ thống chính trị vào cuộc phát triển khu vực kinh tế hợp tác và coi đây là trụ cột để tái cơ cấu nông nghiệp.

Trong đó, tập trung xây dựng chuỗi chuyên ngành về chăn nuôi, trồng trọt, nghề rừng, thủy lợi… Đặc biệt cần xây dựng các mô hình theo chuỗi đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong lĩnh vực nông nghiệp.

Nông dân yếu thế 'toàn thân'

Chủ tịch Liên minh HTX VN Võ Kim Cự cảnh báo: “Sản xuất nông nghiệp nếu không liên kết, tiếp tục để mô hình nhỏ, lẻ, manh mún khó có thể tồn tại”.

Chủ tịch Liên minh HTX VN Võ Kim Cự

Ông Cự cho biết 30 triệu nông dân hiện nay là yếu thế “toàn thân” từ năng lực, khoa học, công nghệ, nguồn lực, tài chính…. Vì vậy phải liên kết lại xây dựng chuỗi giá trị bền vững. 

Trước mắt tập trung xây dựng các mô hình thí điểm HTX, liên hiệp HTX cung ứng thực phẩm an toàn, ưu tiên trọng điểm tại các khu đô thị lớn vùng đông dân cư.

Trong đó, cần có sự kết nối từ nơi sản xuất đến bảo quản, thu mua, tiêu thụ sản phẩm để đảm bảo thực phẩm được an toàn trong tình hình thực phẩm bẩn đang hoành hành, mạo danh HTX trà trộn vào thị trường làm ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân.

Liên minh HTX sẽ triển khai xây dựng mô hình HTX trong vòng 2 năm ở 8 khu vực Tây Bắc Bộ, Đông Bắc Bộ, đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, duyên hải miền Trung, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, đồng bằng sông Cửu Long.

Đồng thời triển khai chương trình đưa 1.000 kỹ sư trẻ về làm giám đốc HTX nông nghiệp trong thời gian thí điểm 5 năm.

Bài viết có sự hợp tác của Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Thu Hằng - Ảnh: Hoàng Long