Bộ TN-MT chỉ đạo thanh tra Công ty TNHH Giấy Lee&Man VN

Ngày 26/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường (TNMT) Trần Hồng Hà đã chính thức chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện công việc trên.

Chỉ đạo thanh, kiểm tra đối với Cty TNHH Giấy Lee & Man VN, sau khi hàng loạt tờ báo trong những ngày qua đã phản ánh lo ngại hoạt động của Cty này sẽ gây “bức tử sông Hậu”, một khi Cty Lee&Man được khánh thành trong thời gian tới…

Bộ trưởng Trần Hồng Hà giao Tổng cục Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở TNMT tỉnh Hậu Giang, Phòng Cảnh sát môi trường, CA tỉnh Hậu Giang và các cơ quan liên quan tiến hành thanh tra, xem xét và đánh giá việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với Cty TNHH Giấy Lee & Man (tại cụm công nghiệp Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang).

Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Trần Hồng Hà, ngày 22/6, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường đã ban hành Quyết định số 759/QĐ-TCMT về việc thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, trong đó có Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam đặt tại cụm công nghiệp Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang. Đoàn sẽ tiến hành công bố quyết định thanh, kiểm tra vào ngày 30.6 và bắt đầu thực hiện công việc từ ngày 1/7/2016.

Về thành phần đoàn kiểm tra, Bộ trưởng Trần Hồng Hà yêu cầu: Ngoài đại diện Tổng cục Môi trường; đại diện Sở TNMT Hậu Giang; đại diện Sở Công Thương Hậu Giang; đại diện Phòng Cảnh sát Môi trường, CA tỉnh Hậu Giang; đại diện Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Hậu Giang, còn phải mời một số chuyên gia đầu ngành về công nghệ sản xuất, công nghệ xử lý chất thải trong sản xuất giấy tham gia đoàn thanh, kiểm tra.

Dự án nhà máy giấy này được báo chí loan tải với nội dung lo lắng sẽ gây lô nhiễm nghiêm trọng môi trường sông Hậu, với hàng năm, Cty Lee & Man sẽ xả xuống dòng sông Hậu gần 30.000 tấn xút...

Theo nhận định của Bộ trưởng Trần Hồng Hà: “Đây là dự án tiềm ẩn nhiều nguy cơ về môi trường, nếu không thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về Bảo vệ môi trường. Vì vậy, đoàn thanh, kiểm tra cần phải xem xét toàn diện các nội dung như: Kiểm tra quy trình phê duyệt, nội dung ĐTM, Giấy phép xả thải nước thải, công nghệ sản xuất và xử lý nước thải đặc biệt là công nghệ xử lý nước thải. Kế đó, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam: trong thực hiện quy định ĐTM, Giấy phép xả thải, áp dụng quy chuẩn Môi trường; việc thiết kế, thẩm định, xây dựng, kế hoạch vận hành thử nghiệm... Tiếp theo là kiểm tra phương án, công trình ứng phó sự cố môi trường, hồ chỉ thị sinh học, hệ thống giám sát tự động, trực tuyến kết nối với các cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường địa phương, đảm bảo nước thải trước khi thải ra môi trường được kiểm soát đầy đủ các thông số về môi trường theo quy định. Hệ thống này phải dễ dàng tiếp cận và được sự giám sát của người dân”.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà còn nhấn mạnh: “Kết quả kiểm tra, thanh tra, nếu phát hiện các vi phạm phải được xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, kể cả đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan; Đồng thời phải đề xuất cho phép hay chưa cho phép nhà máy đi vào giai đoạn vận hành thử nghiệm sản xuất, các giải pháp yêu cầu nhà máy phải tiếp tục hoàn thiện, xử lý triệt để trước khi vận hành”.

Dự án đầu tư sản xuất giấy và bột giấy do Cty TNHH giấy Lee & Man (thuộc Tập đoàn Lee & Man Paper Hong Kong - Trung Quốc) đang khiến dư luận lo ngại sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, chất thải độc gây bức tử dòng sông Hậu. Không những thế, việc xây dựng hệ thống nước thải tại nhà máy đang có những biểu hiện bất thường.

Tại cuộc họp báo ngày 23/6 vừa qua, ông Chun Wu Fai - Tổng GĐ Cty Lee & Man lại trấn an báo chí rằng "nhà máy sẽ không gây ô nhiễm " (?!)...

Dự án sản xuất giấy và bột giấy Cty TNHH giấy Lee & Man đầu tư gồm có hai nhà máy: Nhà máy sản xuất giấy cứng bao bì công suất 420.000 tấn giấy/năm và nhà máy bột giấy tẩy trắng 330.000 tấn/năm. Trong đó, nhà máy giấy cứng bao bì có vốn đầu tư 1,2 tỷ USD, được khởi công xây dựng tháng 8.2007, sau đó bị đình trệ và đến năm 2014 mới khởi động lại. Đến nay, công trình hoàn thành 95% và dự kiến chạy thử nghiệm vào giữa tháng 7.2016 và chính thức hoạt động vào tháng 8 (Riêng nhà máy bột giấy tẩy trắng dự kiến triển khai vào năm 2017 và sản xuất thử nghiệm vào tháng 1/2018).

Theo báo cáo ĐTM, nhà máy sản xuất giấy cứng bao bì cao cấp không sử dụng sút NaOH; còn nhà máy sản xuất bột giấy tẩy trắng có sử dụng NaOH 215 tấn/ngày và được thu hồi trong quá trình sản xuất bột giấy. Ngoài ra, trong quy trình xử lý của hệ thống xử lý nước thải tập trung cho hai nhà máy có sử dụng NaOH với khoảng 22 tấn/ngày.

Ông Chung Wai Fu - Tổng Giám đốc Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam - nói rằng, trong quá trình sản xuất giấy của nhà máy, hoàn toàn không sử dụng sút (NaOH) gây ô nhiễm môi trường mà chỉ dùng chút ít trong quá trình xử lý nước thải để trung hòa độ PH khi cần thiết. Ông Chung Wai Fu cũng thừa nhận, từ khi khởi động lại dự án (năm 2014) đến nay chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường cho toàn bộ dự án.

Trước sức ép của công luận, ngày 17/6/2016, UBND tỉnh Hậu Giang có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về dự án Nhà máy giấy của Cty Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam. Trong khi đó, theo UBND tỉnh Hậu Giang: Theo báo cáo ĐTM đã được phê duyệt, dự án có hạng mục xử lý nước thải công suất 155.000 m3/ngày đêm, được đầu tư thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 xây dựng nhà máy xử lý nước thải 50.000 m3/ngày đêm để xử lý nước thải cho nhà máy giấy và các công trình phụ trợ khác (trạm nhiệt điện, cảng, kho chứa than…). Giai đoạn 2 xây dựng nhà máy xử lý nước thải 105.000 m3/ngày đêm để xử lý nước thải cho nhà máy bột giấy và các công trình phụ trợ khác, dự kiến triển khai vào năm 2017.

Tuy nhiên, trấn an của Tổng GĐ Cty Lee & Man vẫn không thuyết phục; trái lại, nỗi lo lắng việc nhà máy giấy "khủng " này sẽ gây "bức tử sông Hậu" vẫn khiến công luận không khỏi quan ngại, bức xúc...

Việc xây dựng hệ thống nước thải hiện đã hoàn thành phần thô các bể xử lý, đang tiến hành lắp đặt thiết bị và đường ống và dự kiến cuối tháng 7 sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành thử nghiệm. Tuy nhiên, việc xây dựng nhà máy nước thải đã không đúng như những gì được cơ quan quản lý nhà nước quy định và cho phép.

Báo cáo của UBND tỉnh Hậu Giang gửi Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ, theo quy định, việc xây dựng nhà máy sản xuất giấy cứng bao bì, sản lượng 420.000 tấn/năm và nhà máy bột giấy tẩy trắng 330.000 tấn/năm của Cty Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam thuộc đối tượng phải báo cáo kết quả thực hiện các công trình bảo vệ môi trường.

Cty TNHH Giấy Lee & Man Việt Nam đã không báo cáo cơ quan chức năng khi thay đổi công suất nhà máy xử lý nước thải. Chính quyền địa phương khi phát hiện điều này cũng không có biện pháp xử lý kịp thời, ngoài việc “yêu cầu Cty phải thực hiện đúng quy định trước khi đưa dự án vào vận hành chính thức”.