Trong một bài viết đăng trên tạp chí Project Syndicate, ông Soros cảnh báo châu Âu "đang mộng du vào quên lãng" và "người dân châu Âu cần tỉnh lại trước khi quá muộn".

{keywords}
Nhà đầu tư huyền thoại Mỹ George Soros (Ảnh: AP)

"Nếu không, Liên minh châu Âu sẽ đi vào con đường của Liên Xô năm 1991", tỷ phú Mỹ gốc Hungary nói thêm, ý nhắc đến sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết năm 1991. Ông cho rằng EU hiện đang trải qua "thời điểm cách mạng" và kết quả cuối cùng "khó mà chắc chắn".

Tỷ phú này tin cả các lãnh đạo lẫn người dân bình thường ở châu Âu hiện nay đều chưa chú tâm đến điều đó. Theo ông, ban lãnh đạo hiện thời của châu Âu gợi nhớ đến Bộ Chính trị (Ủy ban hoạch định chính sách chính của Liên Xô) khi Liên Xô đã sụp đổ, "vẫn ban hành các ukaze (mệnh lệnh) như thể họ còn liên quan".

Các cuộc bầu cử Quốc hội châu Âu vào tháng 5/2019 là điểm rẽ tiếp theo của khối. Các đảng phản đối hệ thống, hoài nghi châu Âu được cho là sẽ giành kết quả cao.

Ông Soros lý giải: "Thật không may, các lực lượng phản đối châu Âu sẽ hưởng lợi thế cạnh tranh trong cuộc bỏ phiếu. Có một số lý do cho việc này, trong đó tình trạng hệ thống đảng lỗi thời phổ biến ở hầu hết các nước châu Âu, tính bất khả thi của thay đổi hiệp ước, và nạn thiếu vắng các công cụ pháp lý để kỷ luật những nước thành viên vi phạm các nguyên tắc mà dựa trên đó Liên minh châu Âu được thành lập".

Cảnh báo trên được tỷ phú Mỹ đưa ra giữa lúc châu Âu đang trong thời điểm bất ổn cùng một sự gia tăng của chủ nghĩa dân túy và tâm lý bài hệ thống. Ông chỉ ra Brexit ở Anh, bất ổn dân sự lan rộng ở Pháp, đảng cánh hữu có ảnh hưởng trong chính phủ ở Italy và dòng chảy chính trị ở Đức, một nước đã chứng kiến sự tái sinh của chính trị cực hữu... tất cả đang lay chuyển các nền tảng của khối.

Khi nhắc tới Italya, Soros cho rằng châu Âu đã phạm phải một "sai lầm chết người" năm 2017 trong cuộc khủng hoảng di dân khi thực thi Thỏa thuận Dublin, quy định di dân đến các bờ biển châu Âu phải xin tị nạn ở nước đầu tiên nhập cảnh. Theo ông, việc Italy chật vật đối phó với lượng người di cư kéo đến đã đẩy cử tri vào "vòng tay của Đảng Liên đoàn bài châu Âu và Phòng trào 5 Sao năm 2018".

Để chống lại lực lượng bài châu Âu cả ở trong và ngoài khối, tỷ phú Mỹ kêu gọi châu Âu hãy nhận ra các kẻ thù của mình, rồi "đánh thức đa số ủng hộ châu Âu đang ngủ say và huy động họ bảo vệ các giá trị mà dựa vào đó EU được thành lập".

"Nếu không, giấc mơ một châu Âu thống nhất có thể trở thành cơn ác mộng của thế kỷ 21", tỷ phú Soros khuyến cáo.

Tỷ phú Soros là tác nhân chính làm chao đảo Ngân hàng Trung ương Anh năm 1992, gây ra sự đổ vỡ của đồng rúp Nga năm 1998 và cuộc khủng hoảng châu Á năm 1997.

Thanh Hảo