Vệ tinh kí sinh (VTKS) là loại vệ tinh nhỏ được phóng lên không trung để bám đuổi, gây nhiễu hoặc phá huỷ vệ tinh của đối phương ở mọi quỹ đạo thấp, trung bình hay quỹ đạo cao. Vệ tinh thông tin, vệ tinh cảnh báo, vệ tinh dẫn đường, vệ tinh trinh sát, radar, vệ tinh gây nhiễu điện tử thậm chí trạm vệ tinh không gian, pháo lade trên không hay vệ tinh thương mại... đều là đối tượng tác chiến của VTKS.

{keywords}
Ảnh minh họa: AP/ NASA

VTKS có những ưu điểm chủ yếu: 1. Phản ứng nhanh, hiệu quả cao; có thể làm tê liệt hoàn toàn và phá huỷ hệ thống vệ tinh của đối phương trong vòng 10 giây; 2. Có thể kiểm soát được mức độ tiến công, có thể ứng phó các nguy cơ tiềm tàng; 3. Giá thành rẻ, chi phí sản xuất chỉ bằng một phần trăm thậm chí ít hơn loại vệ tinh thường.

Về cơ cấu, hệ thống VTKS gồm: VTKS, vệ tinh mẹ, thiết bị vận tải, thiết bị kiểm soát, chỉ huy.

Vệ tinh kí sinh

Lúc bình thường nó sẽ đến gần vệ tinh của đối phương, khi chiến tranh xảy ra nó mới thực hiện tiến công vệ tinh đó. Vì vậy, đòi hỏi thể tích và trọng lượng của VTKS phải rất nhỏ để không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của vệ tinh đối phương trong lúc chưa có chiến sự. Do chủ yếu sử dụng kỹ thuật vi cơ điện và vi điện tử nên trọng lượng của VTKS có thể từ vài kg đến hơn chục kg, có cái nhỏ nhất chỉ 1kg.

Cấu tạo của VTKS gồm: vỏ vệ tinh dùng để chứa các trang thiết bị; nguồn điện và các lưới điện sử dụng năng lượng mặt trời để cung cấp điện cho vệ tinh hoạt động; máy tính dùng để vận hành hệ thống máy tính kiểm soát; hệ thống thông tin và máy quay phim CCD dùng để truyền tải hình ảnh về vệ tinh của đối phương cho nhân viên kiểm soát dưới mặt đất để đưa VTKS vào đúng vị trí định vị trong quỹ đạo của vệ tinh đối phương và trực tiếp nhận các mệnh lệnh, chỉ thị tiến công; hệ thống đẩy để đưa VTKS đến gần và bám vào vệ tinh của đối phương; thiết bị bám đuổi dùng để liên kết giữa VTKS và vệ tinh của đối phương; bộ phận chiến đấu là các trang thiết bị và vũ khí dùng để tiến công vệ tinh của đối phương.

Bộ phận chiến đấu trên VTKS có hai loại là bộ phận tiến công mềm và bộ phận tiến công cứng.

Bộ phận tiến công mềm làm cho vệ tinh tạm thời mất hết chức năng, chỉ trở lại hoạt động bình thường sau khi nó khắc phục các cuộc tiến công mềm của VTKS. Phương pháp tiến công mềm có thể là: 1. Gây nhiễu điện tử, rất có hiệu quả trong việc tiến công các vệ tinh thông tin, vệ tinh truyền số liệu, vệ tinh trinh sát điện tử, radar của đối phương; 2. Sử dụng các quả địa cầu có hình dáng lạ để che kín ăng-ten tín hiệu và cửa sổ quan sát trên vệ tinh của đối phương. Biện pháp này dùng để đối phó với các vệ tinh cảnh báo, vệ tinh trinh sát quang học, vệ tinh dẫn đường.

Bộ phận tiến công cứng dùng để tiêu diệt vệ tinh của đối phương, đơn giản nhất là dùng bom, cũng có thể dùng phương pháp chia cắt, đánh xuyên vào các bộ phận cốt tử của vệ tinh đối phương.

Vệ tinh mẹ và thiết bị vận tải

Có tác dụng đưa VTKS đến gần vệ tinh của đối phương. Vì khả năng cơ động của VTKS có hạn, nên khó có thể trực tiếp đến gần vệ tinh của đối phương. Vệ tinh mẹ và thiết bị vận tải có nhiều kích cỡ, cấu tạo khác nhau và đều có khả năng cơ động tốt.

Nếu chỉ tiến công một vệ tinh của đối phương thì vệ tinh mẹ và thiết bị vận tải thường chỉ mang theo 1 đến 2 VTKS, còn nếu tiến công nhiều vệ tinh của đối phương thì chúng có thể mang theo đến vài chục VTKS để thực hiện tấn công liên tục. Khi tiến công ở quỹ đạo cao, vệ tinh mẹ sử dụng các trang thiết bị truyền phát tín hiệu làm phương tiện thông tin nối kết giữa VTKS và mặt đất.

Hệ thống kiểm soát mặt đất

Chức năng của hệ thống này là trinh sát, nhận biết, xác định vệ tinh của đối phương, đưa VTKS của mình phóng lên quỹ đạo của vệ tinh đối phương, từng bước dẫn đường cho VTKS đến gần và cuối cùng là đưa vào vị trí định vị trong quỹ đạo vệ tinh của đối phương, sau đó đưa VTKS vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Khi xảy ra tình huống tác chiến thì căn cứ vào mệnh lệnh của người chỉ huy để thực hiện gây nhiễu và tiêu diệt vệ tinh của đối phương.

Số ít những quốc gia đang sở hữu VTKS cho rằng, việc bố trí hệ thống vũ khí này trên không gian vũ trụ sẽ thúc đẩy việc cân bằng chiến lược giữa các nước lớn.

Xem thêm tin quân sự thế giới trên VietNamNet

Nguyên Phong

Nga thử tên lửa bắn phá vệ tinh trên không gian

Nga thử tên lửa bắn phá vệ tinh trên không gian

Bộ Quốc phòng Nga cho biết, họ đã tiến hành vụ thử tên lửa chống vệ tinh vào hôm 15/11.

Mỹ chỉ trích Nga thử tên lửa gây nguy hiểm cho trạm ISS

Mỹ chỉ trích Nga thử tên lửa gây nguy hiểm cho trạm ISS

Theo giới chức Mỹ, cuộc thử nghiệm tên lửa chống vệ tinh được Nga tiến hành hôm 15/11 đã tạo ra các mảnh vỡ gây nguy hiểm cho Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).