Theo Reuters, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lặng lẽ theo đuổi một thỏa thuận quy mô lớn hơn trong việc chia sẻ công nghệ năng lượng hạt nhân với Ảrập Xêút, bao gồm cả việc xây dựng ít nhất hai nhà máy điện nguyên tử. Nhiều quốc gia, trong đó có cả Mỹ, Hàn Quốc và Nga đang cạnh tranh để giành hợp đồng trên và Riyadh dự kiến sẽ công bố các nhà thầu chiến thắng vào cuối năm nay.

{keywords}
Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Thái tử Ảrập Xêút Mohammed bin Salman tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng ngày 20/3/2018. Ảnh: Reuters

Một nguồn thạo tin cho hay, theo quyết định phê duyệt của Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Rick Perry, các công ty sẽ được phép xúc tiến những hoạt động chuẩn bị cho công trình điện hạt nhân trước khi đạt bất kỳ thỏa thuận nào với Ảrập Xêút, nhưng họ sẽ không được phép chuyển giao thiết bị sử dụng cho nhà máy.

Trong tài liệu lọt vào tay hãng thông tấn Reuters, Cục an ninh hạt nhân thuộc Bộ Năng lượng Mỹ cho biết, các công ty đã yêu cầu chính quyền ông Trump giữ bí mật về việc phê chuẩn nói trên.

Một quan chức thuộc Bộ Năng lượng Mỹ cho hay, các yêu cầu này chứa đựng thông tin độc quyền và chúng đã trải qua chu trình phê duyệt của các cơ quan khác nhau.

Nhiều nhà lập pháp Mỹ hiện lo ngại việc chia sẻ công nghệ hạt nhân với Ảrập Xêút rốt cuộc có thể dẫn đến một cuộc chạy đua hạt nhân ở Trung Đông. Thái tử Ảrập Xêút Mohammed bin Salman từng phát biểu trên kênh CBS hồi năm ngoái rằng, nước này sẽ phát triển vũ khí nguyên tử nếu đối thủ Iran làm điều đó.

Ngoài ra, Ảrập Xêút còn bị tố cáo thỉnh thoảng vi phạm các tiêu chuẩn của Mỹ, vốn ngăn chặn hai con đường có thể dẫn đến việc chế tạo nguyên liệu cho sản xuất vũ khí hạt nhân là làm giàu uranium và tái xử lý nhiên liệu đã qua sử dụng.

Các quan ngại của Quốc hội Mỹ về việc chia sẻ công nghệ và thành tựu hạt nhân với Riyadh gia tăng sau vụ sát hại Jamal Khashoggi, nhà báo Ảrập Xêút chuyên chỉ trích Riyadh đang sống lưu vong ở Mỹ, tại Đại sứ quán Ảrập Xêút ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 10 năm ngoái. Bất chấp chỉ trích từ các đồng minh châu Âu, Washington đã không áp dụng các biện pháp trừng phạt nặng tay đối với Riyadh về vụ việc này.

Tuấn Anh