Tờ Diplomat (Anh) ngày 29/5 đưa tin, Trung Quốc sẽ cử Bộ trưởng Quốc phòng Ngụy Phượng Hòa tới tham dự SLD 2019. Ông Ngụy dự kiến sẽ phát biểu vào ngày cuối cùng của diễn đàn, và ông là đại biểu cấp cao nhất của Trung Quốc tham dự SLD kể từ năm 2011.

Sự đối đầu giữa Mỹ-Trung được xem là vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự của SLD năm nay. Các nhà hoạch định chính sách quốc phòng châu Á sẽ nhóm họp ở Singapore trong bối cảnh quan hệ Washington và Bắc Kinh đang leo thang căng thẳng, đặc biệt là về mảng kinh tế thương mại.

Bài phát biểu của Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long dự kiến sẽ tập trung vào sự cạnh tranh giữa Mỹ-Trung, cũng như các tác động của nó đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương, vai trò của các quốc gia nhỏ hơn trong việc tăng cường an ninh khu vực lẫn trật tự của thế giới, theo Diplomat.

{keywords}
Ông Ngụy và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis tại diễn đàn ADMM 2018 ở Singapore. Ảnh: AP

Các cuộc đàm phán thương mại song phương chưa được giải quyết giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra sự không chắc chắn cho các nước khác trong khu vực châu Á, và không chỉ trên mặt trận kinh tế. Cụ thể, trong những năm gần đây, Bắc Kinh ngày càng tỏ ra quyết đoán và khẳng định chủ quyền lãnh thổ trên nhiều nơi. Trong khi nhiều quốc gia ngại đối đầu trực tiếp với Trung Quốc vì sợ ảnh hưởng đến mối quan hệ kinh tế, Mỹ vẫn tiến hành các hoạt động tự do hàng hải ở những nơi này.

Ngoài ra, khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng đang bị thách thức bởi các vấn đề xuyên quốc gia như biến đổi khí hậu, cướp biển, cứu trợ, đối phó thảm họa hàng hải và chủ nghĩa khủng bố. Những vấn đề này có thể được giải quyết bằng các cách tiếp cận đa phương hơn.

Đồng thời, sự nhiệt tình tham gia vào các diễn đàn do Mỹ đứng đầu của Trung Quốc dường như đang bị suy giảm. Ví dụ, Trung Quốc chỉ cử Bộ trưởng Quốc phòng nước này tới tham gia SLD lần gần đây nhất là năm 2011. Kể từ đó, Bắc Kinh có vẻ không “mặn mà" với SLD cho lắm, thay vào đó họ ủng hộ các cuộc đối thoại an ninh theo chiều hướng mà nước này mong muốn, ví dụ như Diễn đàn Tượng Sơn 2 thường được tổ chức ở thủ đô Bắc Kinh.

Do vậy, sự xuất hiện của ông Ngụy tại SLD năm nay sẽ gây nhiều chú ý. Việc tham gia diễn đàn ở Singapore lần này sẽ là nền tảng để ông Ngụy làm nổi bật những đóng góp của Trung Quốc dành cho an ninh trong khu vực, đồng thời trả lời những thắc mắc về việc Bắc Kinh đóng vai trò của mình như thế nào trong khu vực châu Á, theo các chuyên gia của Diplomat nhận định.

Ngoài ra, việc chính quyền ông Trump giảm vai trò tham gia của Mỹ đối với châu Á ở cấp khu vực sẽ đảm bảo cho Trung Quốc giữ vai trò nổi bật hơn. Ông William Choong đến từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) viết trên mạng xã hội Twitter rằng, diễn đàn SLD 2019 có thể sẽ chứng kiến cuộc xung đột giữa một bên là tầm nhìn do Mỹ-Nhật Bản về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và bên còn lại là Trung Quốc đang thúc đẩy chính sách một châu Á cho người châu Á.

Ở một diễn biến khác, ông Ngụy cho biết sẽ có một cuộc gặp với Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan bên lề diễn đàn SLD năm nay. Mặc dù nhiều người hy vọng rằng cuộc gặp gỡ sẽ có thể giúp giảm bớt những căng thẳng trong quan hệ song phương Mỹ-Trung, nhưng những khác biệt, cũng như rạn nứt giữa Washington và Bắc Kinh có thể thấy rõ ở Singapore lần này.

Tuấn Trần