"Quả bóng hạt nhân" của Tổng thống Mỹ thực chất là chiếc cặp đen chứa những mật mã cần thiết để kích hoạt lệnh tấn công hạt nhân nhằm vào bất kỳ nơi nào trên thế giới.

{keywords}
Một trợ lý quân sự đi phía sau, xách theo chiếc cặp khẩn cấp còn gọi là "quả bóng hạt nhân", tháp tùng Tổng thống Donald Trump rời trụ sở CIA. Ảnh: NBC

Trong một thông cáo ngắn ngày 20/7, Văn phòng Tổng thanh tra Mỹ cho biết, cơ quan này sẽ đánh giá mức độ mà các quan chức Lầu Năm Góc có thể phát hiện và ứng phó nếu chiếc cặp khẩn cấp của tổng thống "bị mất, bị đánh cắp hoặc bị xâm phạm".

Một quan chức Mỹ giấu tên tiết lộ với hãng tin Reuters rằng, các quan ngại liên quan đến vụ bạo loạn chết người ở trụ sở quốc hội trên Đồi Capitol hôm 6/1 đã thúc đẩy quá trình đánh giá. Vào thời điểm những người biểu tình ủng hộ ông Trump tràn vào tòa nhà, Phó Tổng thống Mike Pence đang có mặt bên trong trụ sở quốc hội và được một trợ lý quân sự mang theo quả bóng hạt nhân dự phòng tháp tùng.

Các video an ninh công bố trong phiên xử luận tội ông Trump sau đó cho thấy, ông Pence và người trợ lý nói trên đã được sơ tán đến nơi an toàn khi những người biểu tình tiến gần hơn đến chỗ họ. Một nguồn thạo tin nói, những phần tử gây rối chưa thể tiếp cận chiếc cặp tối mặt. Và ngay cả khi họ lấy được nó, bất kỳ lệnh tấn công nào cũng cần được quân đội xác nhận và xử lý.

Tuy nhiên, sự cố ngày 6/1 chỉ là một trong nhiều lần thời cựu Tổng thống Trump, sự an toàn của quả bóng hạt nhân bị đe dọa. Trước đó, vào tháng 11/2017, khi ông Trump đang ở Bắc Kinh và dùng bữa trưa với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, một quan chức an ninh Trung Quốc đã xô xát với viên phụ tá quân sự mang theo chiếc cặp quyền lực của Tổng thống Mỹ trong một căn phòng khác. Một cựu quan chức cấp cao trong chính quyền Trump kể, Chánh văn phòng Nhà Trắng lúc bấy giờ là John Kelly, một tướng về hưu cao lớn đã can thiệp và va chạm thể chất với quan chức Trung Quốc nhằm đảm bảo "quả bóng hạt nhân" không xa rời trợ lý quân sự.

Khi một quan chức cấp cao Mỹ trao đổi với các quan chức nước chủ nhà về sự cố tại hiện trường, phía Trung Quốc muốn gửi lời xin lỗi tới ông Kelly. Song, ông Kelly từ chối chấp nhận và tuyên bố: "Nói với họ rằng, họ có thể đến xin lỗi tôi ở Washington".

Vào ngày 20/1 năm nay, cựu Tổng thống Trump nhất quyết rời Washington trước lễ nhậm chức của người kế nhiệm Joe Biden, đồng nghĩa "quả bóng hạt nhân" sẽ phải ở gần ông cho đến khi đối thủ Dân chủ tuyên thệ nhậm chức. Thực tế đã diễn ra như vậy, một phụ tá quân sự đã mang chiếc cặp tối mật tới Palm Beach, bang Florida cho đến khi ông Trump không còn là lãnh đạo Nhà Trắng nữa.

Theo báo New York Times, mọi tổng thống Mỹ từ thời John F. Kennedy luôn được một trợ lý quân sự tháp tùng, mang theo chiếc cặp quyền lực để vị tổng tư lệnh có thể điều hành các lực lượng hạt nhân từ xa, dù ông có ở Nhà Trắng hay không. Ngoài “quả bóng hạt nhân”, các tổng thống còn mang theo bên mình một tấm thẻ, đôi khi được gọi là “bánh quy” có chứa các mật mã xác nhận. Trong trường hợp xảy ra xung đột hạt nhân, tổng thống sẽ sử dụng các mật mã này cùng với các công cụ trong chiếc cặp để xác nhận bản thân với quân đội và ra lệnh tấn công.

Các tổng thống đắc cử thường được thông báo về trách nhiệm hạt nhân của mình trước khi tuyên thệ nhậm chức. Trong ngày nhậm chức, các mật mã mà họ nhận được trong buổi sáng hôm đó hoặc ngày trước đó bắt đầu có hiệu lực. Quyền kiểm soát “quả bóng hạt nhân” được chuyển giao một cách lặng lẽ và suôn sẻ cho tân lãnh đạo Nhà Trắng. Trả lời phỏng vấn ABC News năm 2017, ông Trump từng mô tả khoảnh khắc này là “lạnh gai người” và “rất đáng sợ”.

Tuấn Anh

Số phận “quả bóng hạt nhân” nếu ông Trump không dự lễ nhậm chức của ông Biden

Số phận “quả bóng hạt nhân” nếu ông Trump không dự lễ nhậm chức của ông Biden

Lầu Năm Góc nói đã có kịch bản chuyển giao trong trường hợp này nhưng từ chối tiết lộ chi tiết. Tuy nhiên, các chuyên gia hạt nhân và một cựu trợ lý quân sự đã hé lộ một số thông tin đáng quan tâm.

Ông Trump không tới, ai giao vali hạt nhân cho ông Biden ở lễ nhậm chức?

Ông Trump không tới, ai giao vali hạt nhân cho ông Biden ở lễ nhậm chức?

Trong lễ nhậm chức, chiếc vali hạt nhân sẽ được chuyển giao cho tân tổng thống Mỹ . Song, nếu ông Donald Trump không tới, ai sẽ giao chiếc cặp này cho Tổng thống đắc cử Joe Biden?