Thiết bị mô phỏng chuyến bay đã tái tạo những tình huống được cho là dẫn đến hai tai nạn chết người của Boeing 737 Max 8 trong vài tháng qua và kết quả cho thấy các phi công có chưa đầy 40 giây để hủy bỏ hệ thống tự động trên các máy bay mới. 

Ngày 10/3, lúc 8h30 sáng, một máy bay Boeing 737 Max 8 của Ethiopian Airlines gặp nạn ngay sau khi cất cánh từ Addis Ababa, Ethiopia khiến 157 người thiệt mạng. Theo Ethiopian Airlines, liên lạc với máy bay bị cắt đứt lúc 8h44, chỉ vài phút sau khi nó cất cánh.

Hồi tháng 10/2018, một máy bay Boeing 737 Max 8 do Lion Air vận hành đã đâm xuống biển Java chỉ vài phút sau khi cất cánh khỏi thủ đô Jakarta của Indonesia. Toàn bộ 189 hành khách thiệt mạng.

{keywords}
Ảnh: AP

Trong cả hai vụ tai nạn trên, hệ thống kiểm soát chuyến bay mới của máy bay - Hệ thống tăng cường tính năng điều khiển bay MCAS được cho là nguyên nhân.

MCAS ban đầu được thiết kế như một tính năng an toàn, nó được dùng vào mục đích đánh giá dữ liệu cảm biến và đẩy mũi máy bay chúc xuống nhằm ngăn máy bay chết máy trong trường hợp mũi máy bay hất quá cao.

Theo New York Times, hai nhân vật tham gia các cuộc thử nghiệm trong thời gian gần đây cho biết, "trong hoàn cảnh tương tự với chuyến bay của Lion Air, ba lần gài số trong 40 giây, gồm cả ấn nút tạm ngừng, sẽ khiến máy bay rơi vào tình trạng không thể hồi phục". Nói một cách khác, các phi công chỉ có khoảng 40 giây để làm hủy hệ thống MCAS của máy bay, khi nó bị kích hoạt do nhầm lẫn.

Với thiết kế hiện thời của MCAS, các phi công có thể đảo ngược tình trạng máy bay chúc mũi xuống thông qua việc ấn một công tắc. Khi làm như vậy, các phi công có tối đa 40 giây để tránh thảm họa. Tuy nhiên, để ngăn chặn hoàn toàn hệ thống này kích hoạt, các phi công phải ngắt điện dẫn tới một mô tơ, vốn cho phép MCAS hướng máy bay xuống mặt đất.

Trước khi tai nạn máy bay Lion Air xảy ra, các phi công đã cố hủy MCAS bằng ấn công tắc hơn một chục lần. Tuy nhiên, hệ thống MCAS vẫn được kích hoạt do bộ phận đọc cảm biến tốc độ bị lỗi.

Trong những lần bay mô phỏng gần đây, các phi công đã có thể vô hiệu hóa hệ thống trên và hạ cánh máy bay an toàn. Song, những phi công này nắm rõ MCAS hoạt động như thế nào trong khi các phi công của Ethiopian Airlines và Lion Air thì không phải như vậy.

Theo ông John Cox, cố vấn an toàn bay kiêm cựu phi công lái 737, nút công tắc giúp phi công có thêm 40 giây để ngăn chặn thảm họa. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể không đủ với các phi công chưa quen với hệ thống trên.

Boeing đã phát triển phần mềm mới để chỉnh sửa lỗi trên. Hồi đầu tuần này, Boeing thông báo sẽ nâng cấp phần mềm cho các hãng hàng không đã mua máy bay Boeing 737 Max 8.

Hoài Linh