- Thấy ông H. bỗng khó nói, méo mặt, liệt nửa người trái, gia đình vội vàng đưa tới BV cấp cứu.

Ông Đỗ Văn H. (42 tuổi) là một doanh nhân khá thành đạt tại TP.HCM. 10 năm nay, vị doanh nhân này có thói quen khó bỏ khi “đốt” 2 gói thuốc lá mỗi ngày.

{keywords}
Hút thuốc lá có nguy cơ đột quỵ rất cao

Vào rạng sáng cách đây chừng 1 tuần, người nhà phát hiện ông H. đột ngột liệt nửa người trái, khó nói, méo mặt, mắt và đầu xoay sang một bên nên vội vàng đưa vào BV Đại học Y dược cấp cứu.

Sau khi thăm khám, chụp CT, các bác sĩ chẩn đoán ông này bị nhồi máu não vùng thân não, tắc động mạch đốt sống thân nền.

Người bệnh được chích thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch và chuyển ngay lên phòng can thiệp chỉ trong 1 giờ.

Qua hình chụp DSA cho thấy vị doanh nhân bị tắc động mạch thân nền, được tái thông động mạch tắc bằng kỹ thuật mới kết hợp hút bằng ống thông lớn và kéo huyết khối bằng stent. Tái thông thành công sau 30 phút.

Sau 6 giờ đồng hồ, người bệnh phục hồi nhanh chóng, nói chuyện được tuy còn ngọng, bớt yếu liệt nửa người, không còn xoay mắt và đầu sang bên, tỉnh táo tiếp xúc tốt.

Theo Tổ chức Y tế thế giới thì đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam, chiếm hơn 20% các trường hợp tử vong mỗi năm.

Bác sĩ Nguyễn Bá Thắng - Trưởng đơn vị đột quỵ BV ĐH Y Dược TP.HCM cho hay, ước tính mỗi năm ở VN có hơn 200.000 trường hợp đột quỵ trong đó có tới 50% tử vong.

Hút thuốc lá, tăng huyết áp, xơ vữa mạch máu, đái tháo đường… là các yếu tố dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Riêng thuốc lá là nguy cơ rất cao cho đột quỵ. Ước tính người hút thuốc lá nhiều hơn 1 gói/ngày thì nguy cơ đột quỵ tăng lên gấp 4 lần, còn hút thuốc ít hơn thì có nguy cơ đột quỵ cao gấp đôi so với bình thường.

Ngưng hút thuốc từ 2 năm trở lên, nguy cơ đột quỵ bắt đầu giảm xuống, và ngưng được 5 năm thì nguy cơ trở về bằng với người không hút thuốc.

Đột quỵ nói chung và đột quỵ lấp mạch não nói riêng có nguy cơ tử vong khá cao (10-20%) và để lại di chứng tàn tật ảnh hưởng cuộc sống người bệnh sau là hơn 80%.

Nếu người bệnh đột quỵ lấp mạch não có tắc các mạch máu lớn trong não được tiếp cận điều trị trong “thời gian vàng” với thuốc tan huyết khối (trong 4,5 giờ đầu) và can thiệp tái thông mạch não (trong 6 giờ đầu) thì cơ hội phục hồi có thể tự sinh hoạt về sau hơn 50%.

"Chạy đua với thời gian là vấn đề khó khăn nhất trong điều trị loại bệnh lý này” - BS Thắng nói.

{keywords}
Phương pháp điều trị mới giúp người đột quỵ thêm cơ hội 

BV Đại học Y Dược là BV đầu tiên trên cả nước áp dụng kỹ thuật kết hợp hút và rút huyết khối trong điều trị đột quỵ cấp.

Trong vòng hai năm gần đây, kỹ thuật này cho tỉ lệ tái thông hoàn toàn đến 70-80%, nguy cơ tai biến xuất huyết thấp hơn 5-10%.

BS CKI Trần Quốc Tuấn cho biết, về cơ bản có 2 nhóm kỹ thuật can thiệp tái thông mạch não là hút huyết khối áp lực âm bằng ống thông lớn và rút huyết khối bằng dụng cụ dạng stent.

Khi sử dụng kết hợp cả hai phương pháp đúng cách thì hơn 95% các trường hợp tắc các mạch máu lớn trong não có thể tái thông thành công với nguy cơ không quá cao.

Trên thế giới gọi phương pháp kết hợp này là kỹ thuật kết hợp hút và rút (kéo) huyết khối ARTS.

Văn Đức