Thông thường mọi người hay nghĩ rằng xe ô tô có tới 4 bánh và được trang bị nhiều công nghệ cân bằng hiện đại nên chuyện xe bị lật rất khó xảy ra. Tuy nhiên, có nhiều nguyên nhân khiến "xế yêu" dễ dàng "phơi bụng" hơn bạn tưởng.

Trong các dạng tai nạn ô tô thì lật xe là một dạng gây tai nạn trầm trọng nhất. Tại Mỹ, người ta đã thống kê được có khoảng 224.000 người chấn thương hoặc tử vong trong hơn 200.000 vụ tai nạn lật xe ô tô.

{keywords}
Xe ô tô dễ bị lật

Xe ô tô có thể bị lật theo 2 cách là lật ngang xe hoặc lật dọc. Nguyên nhân xe bị lật thì có nhiều nhưng về cơ bản thì thường do va chạm với vật khác, xe giữ tốc độ cao khi vào cua hoặc di chuyển trên nền nghiêng hay do mất thăng bằng khi lên dốc quá cao.

Thông thường, xe bị lật nguyên nhân thường gặp nhất chính là khi vào cua vẫn giữ tốc độ cao. Xe về mặt vật lý động học, khi xe ô tô di chuyển vào vòng cua sẽ chịu tác dụng của 3 lực là lực quán tính hay còn gọi là lực ly tâm, lực từ mặt đường tác động lên lốp xe và trọng lực phụ thuộc vào tải trọng, trọng lượng của xe.

Lực hướng vào tâm quay vòng của xe là lực từ mặt đường tác động lên lốp xe trong khi đó lực ly tâm lại hướng ra ngoài tâm quay, lực này phụ thuộc vào vận tốc xe và tác động lên trọng xe. Khi lực hướng ra ngoài có giá trị lớn hơn nhiều lực hướng vào trong sẽ khiến xe ô tô có xu hướng bị lật ra ngoài của cung quay vòng.

Xe ô tô sẽ có hiện tượng lật ngang khi 2 thành phần này lớn hơn trọng lực của xe. Những chiếc xe có trọng tâm càng cao thì càng dễ bị lật, do đó, đây chính là nguyên nhân những chiếc xe Van, Bus, SUV hay xe tải thường dễ bị "ngửa bụng" hơn so với xe sedan.

{keywords}
Xe ô tô bị lật ngang còn có thể do di chuyển trên nền đường bị nghiêng quá mức

Xe bị lật ngang còn có thể do di chuyển trên nền đường bị nghiêng quá mức khiến phần trọng lực vốn tác động theo hướng thẳng xuống sẽ bị lệch và nếu phần lực này lớn hơn lực bám của lốp thì xe sẽ bị lật.

Ngoài trường hợp xe ô tô bị lật ngang thì có thể sẽ bị lật dọc nữa. Xe bị lật dọc thường gặp trong trường hợp xe bị đâm vào chướng ngại vật hoặc vật khác trên đường khi đang di chuyển với tốc độ cao. Khi đó, vật mà xe đụng phải sẽ trở thành tâm mà chiếc xe quay quanh do lực quán tính. Lực quán tính tỉ lệ thuận với tốc độ nên tốc độ càng cao xe càng dễ bị lật. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, việc di chuyển trên mặt đường có độ dốc quá lớn, trên 38% sẽ rất dễ làm xe bị lật.

Các nhà sản xuất đã nghiên cứu để giảm thiểu khả năng xe bị lật cũng như giảm chấn thương nếu xảy ra tai nạn. Những nghiên cứu đó là cải tiến về thân xe, trang bị túi khí bên, cải tiến hệ thống cân bằng. Tuy nhiên, người sử dụng nên tự bảo vệ mình bằng việc luôn thắt dây an toàn khi di chuyển và có thái độ cẩn thận khi tham gia giao thông để tránh bị lật xe.

(Theo Autodaily)