Cách đây khoảng một tuần, tôm hùm đất sống là mặt hàng được bày bán ngập thị trường nước ta với giá khá rẻ. Chỉ dao động từ 200.000-400.000 đồng/kg tùy vào số lượng lấy ít hay nhiều.

Ngay sau đó, Bộ NN-PTNT có công văn hỏa tốc gửi các cơ quan ban ngành nêu rõ, tôm hùm đất hay còn gọi là tôm càng đỏ, là loại sinh vật ngoại lai, ăn tạp, sống bò dưới đáy, ưa đào hang, hoạt động về đêm, có sức chống chịu và thích nghi cao.

Loài tôm càng đỏ này không có tên trong Danh mục loài thuỷ sản được phép kinh doanh tại Việt Nam và được xác định là sinh vật ngoại lai xâm hại. Theo đó, việc kinh doanh, tiêu thụ loài tôm này là vi phạm quy định của pháp luật về đa dạng sinh học và thuỷ sản.

{keywords}
Theo Cục Thú y, tôm hùm đất sống là hàng cấm nhập khẩu, còn tôm hùm đất đông lạnh là sản phẩm được phép nhập khẩu

Thế nhưng, mới đây theo thống kê của Tổng cục Hải quan, năm 2018 có khoảng 46,2 tấn tôm hùm đông lạnh (Frozen whole cooked crawfish) và tôm hùm đất luộc sơ đông lạnh được nhập khẩu vào Việt Nam với kim ngạch 222 nghìn USD.

Còn từ tháng 1 đến giữa tháng 5/2019, doanh nghiệp Việt Nam đã nhập hơn 23 tấn tôm hùm đất còn vỏ dạng đông lạnh, tăng đột biến so với cả năm 2018 với trị giá khai báo hải quan hơn 82.800 USD. Cảng Cát Lái (TP.HCM) là đầu mối nhập khẩu chủ yếu lượng tôm hùm đất hấp, đông lạnh về Việt Nam.

Tính ra, tôm hùm đất loại đông lạnh nhập về Việt Nam có giá khá rẻ, chỉ ở mức gần 90.000 đồng/kg.

Trước những thông tin trên, nhiều người băn khoăn rằng, vậy tôm hùm đất là hàng cấm nhập khẩu hay vẫn được phép nhập khẩu về Việt Nam?

Trao đổi với PV. VietNamNet, đại diện Cục Thú y (Bộ NN-PTNT) - cơ quan cấp phép việc nhập khẩu động vật và các sản phẩm động vật, cho biết, đối với tôm hùm đất sống (hay còn gọi là tôm hùm nước ngọt) có tên khoa học là Procambarus clarki, có tên trong Phụ lục 2 Loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại ban hành kèm theo Thông tư số 35/2018/TT-BTNMT ngày 28/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định tiêu chí xác định và ban hành Danh mục loài ngoại lai xâm hại.

Theo đó, loại tôm hùm đất sống không có tên trong Phụ lục VIII Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại việt nam. Như vậy, chỉ có tôm hùm đất sống mới thuộc loài động vật ngoại lai xâm hại cấm nhập khẩu và buôn bán tại nước ta.

“Trong trường hợp tổ chức, cá nhân có nhu cầu nhập khẩu tôm hùm đất sống thì phải được Tổng cục Thủy sản cấp phép nhập khẩu”, vị đại diện này cho hay.

Cũng theo đại diện của Cục Thú y, với sản phẩm tôm hùm đất đông lạnh là loại hàng hoá không thuộc danh mục động vật thủy sản ngoại lai.

Tuy nhiên, theo quy định hiện hành thì sản phẩm thủy sản đông lạnh nhập khẩu vào Việt Nam phải bảo đảm điều kiện theo quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 của Chính phủ); đồng thời phải có Giấy chứng nhận kiểm dịch của cơ quan có thẩm quyền nước xuất khẩu cấp cho lô hàng. 

“Thực tế, sản phẩm tôm hùm đất đông lạnh đăng ký kiểm dịch nhập khẩu vào Việt Nam để làm thực phẩm không nhiều, nguồn hàng được nhập khẩu từ Trung Quốc”, đại diện Cục Thú y thông tin thêm.

Trước đó, cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai cho biết Thực tế, tình trạng nhập lậu tôm hùm đất trong 5 tháng gần đây đang gia tăng. Chỉ trong vòng 7 ngày, cơ quan chức năng Lào Cai đã bắt giữ 7 vụ tôm hùm đất, số lượng lên tới gần 1 tấn. Trong khi đó, việc kiểm soát nhập lậu tôm tại các tuyến biên giới lại gặp khó khăn.

B.Phương