Chính phủ vừa có báo cáo về tình hình và kết quả xử lý tồn tại, yếu kém của các dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương gửi Đại biểu Quốc hội.

Trong đó, lối đi cho 12 dự án này đã được vạch ra.

{keywords}
Nhiều dự án yếu kém ngành Công Thương vẫn ngổn ngang.

Dự án nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi

Đến nay nhà máy đã khởi động, vận hành trở lại. Tuy nhiên, còn 2 vấn đề lớn ở dự án này cần phải giải quyết:

Một là, xử lý các vấn đề tranh chấp trong hợp đồng EPC, quyết toán hoàn thành dự án

Hai là, cần có phương án ổn định về vùng nguyên liệu phục vụ đầu vào cho hoạt động sản xuất ổn định và hiệu quả của nhà máy. Đây là một trong những điểm căn bản nhất cần xử lý đối với dự án này.

Hướng xử lý vấn đề này là: Xem xét, tập trung xử lý khâu quy hoạch vùng nguyên liệu, bảo đảm cho phương án sản xuất ổn định của Nhà máy. T

Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước

Vấn đề hiện tại của dự án chủ yếu liên quan tới thị trường đầu ra và nguyên liệu đầu vào cho sản xuất kinh doanh của nhà máy. Nếu thị trường thuận lợi thì về cơ bản dự án này sẽ có thể vận hành bình thường. Khi đó, có thể thực hiện được phương án đề ra là PVOil chuyển nhượng hoặc thoái vốn khỏi dự án.

Tuy nhiên, đối với dự án này phía PVOil chỉ có phần vốn góp 29%. Do vậy, hướng giải quyết đối với dự án trong thời gian tới là: Trao đổi, thống nhất với cổ đông việc xác định phương án quy hoạch vùng nguyên liệu ổn định cho sản xuất của nhà máy.

Theo đó, cách tiếp cận xử lý có thể tương tự như đối với Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi như nêu trên để có vùng nguyên liệu ổn định phục vụ cho hoạt động sản xuất của nhà máy. Đồng thời, PVOil cần xây dựng ngay phương án để thoái vốn khỏi Dự án.

Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ

Thời gian qua, PVN đã chỉ đạo PVOil và các đơn vị có liên quan tìm kiếm nhà đầu tư để tiếp tục triển khai Dự án nhưng tới nay cho thấy việc này là khó khả thi.

{keywords}
Dự án này cho phá sản, nhưng phải phụ thuộc đối tác. Ảnh: Lương Bằng

Do vậy, hướng sắp tới được đề xuất xem xét, thực hiện phương án: Dừng triển khai Dự án, phá sản Công ty. Hiện nay, PVOil đang đề xuất triển khai phương án tiến hành thủ tục phá sản đối với PVB theo quy định của Luật phá sản.

Tuy nhiên, đây là Dự án mà PVOil không phải là cổ đông chính của Dự án (chỉ chiếm 39,76%) nên không quyết định được toàn bộ các vấn đề của Dự án và việc tiếp tục xử lý dự án sẽ phụ thuộc vào các cổ đông ngoài ngành (chiếm tới 60,24%).

Dự án nhà máy sản xuất Đạm Ninh Bình

Đây là Dự án hiện còn nhiều khó khăn, đặc biệt là các vấn đề về: Xử lý tranh chấp hợp đồng EPC chưa xử lý được, do vậy chưa quyết toán được dự án; Khó khăn về dòng tiền nên chưa đáp ứng được chi phí để sửa chữa, bảo dưỡng và mua vật tư dự phòng dẫn đến hệ thống thiết bị còn nhiều sự cố phải dừng máy dài ngày để sửa chữa, giảm sản lượng sản xuất và cơ hội bán hàng... 

Tình trạng này kéo dài sẽ khó bảo đảm mục tiêu xử lý dứt điểm Dự án, vận hành ổn định và có hiệu quả nhà máy rồi cổ phần hóa, thoái vốn trong năm 2020.

Trên cơ sở kết luận của cơ quan trọng tài về tranh chấp hợp đồng EPC và trách nhiệm các bên trong hợp đồng EPC, kết luận của cơ quan điều tra xét xử về vi phạm và trách nhiệm về thiệt hại do vi phạm gây ra của tổ chức, cán nhân có liên quan trong Dự án, để từ đó xác định lại giá trị tài sản Dự án và tiến hành việc cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước khỏi Dự án.

Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng

Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) khẩn trương chỉ đạo hoàn thiện hồ sơ đưa Dự án này ra khỏi Danh sách các dự án kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương.

Điều này giúp Dự án được các ngân hàng áp dụng cơ chế tín dụng thông thường như đối với các đơn vị sản xuất kinh doanh bình thường khác, hạn chế ảnh hưởng đến thương hiệu, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm.

Dự án nhà máy sản xuất phân đạm Hà Bắc

Vấn đề khó khăn của dự án này chủ yếu tập trung ở việc: Khó khăn về tài chính phục vụ sản xuất kinh doanh; Tranh chấp hợp đồng EPC chưa giải quyết được do vậy chưa quyết toán hoàn thành dự án được.

Do vậy, hướng xử lý trong thời gian tới cũng tương tự như cách xử lý ở Dự án đạm Ninh Bình: Cần tập trung xử lý, làm rõ trách nhiệm, thiệt hại do các bên gây ra. Trên cơ sở đó, đánh giá lại Dự án và tiến hành phương án thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp.

Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai

Vấn đề khó khăn của Dự án này cũng chủ yếu tập trung ở việc: Khó khăn về tài chính phục vụ sản xuất kinh doanh; Tranh chấp hợp đồng EPC chưa giải quyết được do vậy chưa quyết toán hoàn thành dự án được.

Do vậy, hướng xử lý trong thời gian tới cũng tương tự như cách xử lý ở Dự án đạm Ninh Bình: Cần tập trung xử lý, làm rõ trách nhiệm, thiệt hại do các bên gây ra. Trên cơ sở đó, đánh giá lại Dự án và tiến hành phương án thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp.

Dự án nhà máy sản xuất polyester Đình Vũ

Hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy sau khi khởi động lại đã khá tích cực, đồng thời đã xử lý xong tranh chấp Hợp đồng EPC. Do vậy, những việc cần tập trung ổn định sản xuất, đồng thời kiến nghị điều chỉnh một số chính sách về thuế; Cơ quan Công an xem xét, phân định rõ trách nhiệm giai đoạn đầu tư để tạo điều kiện cho cán bộ kế tiếp và đối tác yên tâm phục hồi Nhà máy.

Công ty Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất (DQS)

Đến nay, Công ty DQS vẫn tiếp tục có các đơn hàng thi công đóng mới, sữa chữa cho một số các tàu hàng dịch vụ của các đơn vị trong ngành, tuy nhiên giá các đơn hàng này không lớn.

Việc thực hiện quyết toán Hợp đồng EPC dự án xây dựng Nhà máy Công nghiệp tàu thủy Dung Quất - Giai đoạn 1 vẫn chưa đạt được thống nhất giữa SBIC (chủ thể của hợp đồng EPC) và  PVN/DQS. Hiện tại, các bên đang phối hợp để tiến hành công tác kiểm toán quyết toán, kiểm định thiết bị để tiến hành quyết toán Hợp đồng EPC theo đúng quy định.

Dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy gang thép Thái Nguyên (TISCO)

Hiện tại, khó khăn lớn nhất của dự án này là: Chưa xử lý được tồn tại vướng mắc Hợp đồng EPC với nhà thầu Trung Quốc MCC, do vậy dự án vẫn đang xây dựng dở dang, tạm dừng thi công; Việc giải phóng nghĩa vụ bảo lãnh của VNSteel với Vietinbank vẫn chưa thực hiện được.

{keywords}
Dự án gang thép Thái Nguyên mở rộng giai đoạn 2 nằm đắp chiếu.

Hướng xử lý trong thời gian tới đối với dự án là tập trung triển khai thực hiện phương án thoái vốn nhà nước theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tại Thông báo số 132/TB-VPCP theo 2 trường hợp.

Trường hợp giải quyết xong tranh chấp hợp đồng EPC của Dự án và giải chấp được bảo lãnh của VNSteel cho TISCO tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam. Trường hợp không giải quyết được hai vướng mắc này, báo cáo SCIC để trình Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp sau khi Bộ Công Thuơng bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước tại VNSteel về SCIC.

Dự án nhà máy thép Việt Trung (Công ty VTM)

Hiện tại, dự án này chưa hoàn thành được dây chuyền cán thép 500 nghìn tấn/năm theo phương án ban đầu của dự án đề ra do khó khăn về huy động vốn và thị trường chưa thuận lợi.

Hướng xử lý trong thời gian tới đối với dự án này là xem xét việc Công ty VTM chuyển đổi thành công ty cổ phần, kêu gọi thêm các nhà đầu tư để thực hiện đầu tư dây chuyền cán thép và phát triển công ty.

Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam

Phương án xử lý dự án này đã được xác định rõ (bán đấu giá toàn bộ tài sản và hàng tồn kho dự án) và được các đơn vị triển khai thực hiện tích cực thời gian qua. Tuy nhiên, việc này gặp phải khó khăn do vướng mắc về cơ sở pháp lý trong điều chỉnh giá khởi điểm để tiếp tục bán đấu giá khi bán đấu giá lần đầu không thành công.

Hướng xử lý trong thời gian tới đối với dự án là sau khi Bộ Công Thương phê duyệt kết quả định giá, tập trung xây dựng phương án bán đấu giá trình cấp có thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm và phương án bán để tổ chức bán dự án theo quy định.

Lương Bằng