Tham dự Hội thảo có ông Lê Văn Thanh, thứ trưởng Bộ Lao động –Thương binh và Xã hội (Bộ LĐ-TBXH), ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục việc làm và các đại diện Bộ, ngành, chuyên gia.

{keywords}
 

Thực hiện Nghị quyết số 125/NQ-CP ngày 08 tháng 10 năm 2018 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23 tháng 5 năm 2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, Bộ LĐ-TB&XH đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương xây dựng, hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp”.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Lê Văn Thanh đánh giá, Chính sách bảo hiểm thất nghiệp có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2009, sau hơn 11 năm thực hiện, đến nay, cả nước có trên 13 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp, chiếm 27,4% lực lượng lao động trong độ tuổi. Chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã thực hiện tốt vai trò là điểm tựa cho người thất nghiệp với trên 5,2 triệu lượt người được hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong đó 97% người hưởng trợ cấp thất nghiệp được tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí; số người được hỗ trợ học nghề có xu hướng tăng năm sau cao hơn năm trước, đã có trên 230 nghìn người được hỗ trợ học nghề.

Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng chỉ ra, bên cạnh những mặt được, kết quả thực hiện bảo hiểm thất nghiệp còn bộc lộ một số hạn chế, cơ chế quản lý, cơ chế tài chính và tổ chức bộ máy còn nhiều điểm bất cập, cụ thể:

1. Về bộ máy: còn giới hạn trong phạm vi địa phương nên tính liên kết còn yếu, hoạt động của trung tâm dịch vụ việc làm còn chưa phù hợp với chức năng là định chế trung gian tài chính trên thị trường lao động, còn nặng về khâu giải quyết trợ cấp thất nghiệp mà chưa có nhiều hoạt động chủ động, tích cực của chính sách thị trường lao động.

2. Về nhân sự:  từ 3 nguồn: biên chế, định biên, ký hợp đồng lao động. Do chưa có tiêu chuẩn về vị trí việc làm theo chức danh nghề nghiệp; nhân sự còn được giao theo định suất lao động và nhân sự hợp đồng nên chưa được hưởng các chế độ đãi ngộ như viên chức dẫn đến sự tận tâm và gắn bó với công việc còn là thách thức. Ngoài ra, từ năm 2011 đến nay, số định suất lao động chưa được bổ sung cũng là khó khăn đối với các địa phương có số lượng người thất nghiệp lớn.

3. Về cơ chế tài chính: từ 3 nguồn: nguồn ngân sách từ chính quyền địa phương, nguồn hỗ trợ từ Qũy bảo hiểm thất nghiệp, nguồn thu từ các dịch vụ tại Trung tâm. Qũy bảo hiểm thất nghiệp chưa hỗ trợ đầy đủ các chế độ bảo hiểm thất nghiệp và việc triển khai thực hiện bảo hiểm thất nghiệp trong khi tất cả hoạt động của trung tâm như điều tra cung – cầu lao động, phân tích, dự báo thông tin thị trường lao động, khai thác vị trí việc làm trống, kết nối việc làm,… đều phục vụ cho người thất nghiệp.

Ngoài ra, còn nhiều bất cập khác trong quá trình tổ chức thực hiện như: phần mềm giải quyết hưởng bảo hiểm thất nghiệp; kết nối dữ liệu, chia sẻ thông tin liên ngành, cải cách thủ tục hành chính, tuyên truyền, kiểm soát trục lợi bảo hiểm thất nghiệp,…

Do đó, theo ông Thanh, việc xây dựng Đề án này là cơ hội để đánh giá lại hiện trạng tổ chức thực hiện, những khó khăn, vướng mắc, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp và đề xuất với các cấp có thẩm quyền để hoàn thiện hơn nữa các quy định của pháp luật cũng như tổ chức thực hiện BHTN.

Đòi hỏi của thực tiễn

Cũng tại Hội thảo, ông Vũ Trọng Bình đã phân tích rõ các lý do Đảng, Nhà nước, Chính phủ trong các Nghị quyết đã chỉ đạo xây dựng Đề án.

Do đó việc cải cách, đổi mới quỹ Bảo hiểm thất nghiệp chính là thực hiện chỉ đạo, chủ trương của Đảng về phát triển thị trường định hướng Xã hội Chủ nghĩa, trong đó quỹ Bảo hiểm thất nghiệp là một công cụ của Đảng và Nhà nước để quản trị thị trường.

Bên cạnh đó, với độ mở của nền kinh tế Việt Nam, thì việc cải cách quỹ Bảo hiểm thất nghiệp thích ứng với thông lệ quốc tế là cần thiết.

Đó là những lý do phải xây dựng Đề án “Nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp”.

“Và điều quan trọng là Đề án ra đời, nó phải giúp Bộ LĐ-TBXH, các cơ quan liên quan xây dựng được hệ thống pháp luật đáp ứng được đòi hỏi thực tiễn, để quỹ Bảo hiểm thất nghiệp thực sự là công cụ hữu hiệu trong việc quản trị một thị trường lao động đồng bộ, hiện đại những năm tới”, Cục trưởng Vũ Trọng Bình nhấn mạnh.

Dự thảo Đề án “Nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp” đặt ra các mục tiêu về độ bao phủ, các chỉ tiêu về thực hiện bảo hiểm thất nghiệp, mức độ hài lòng của người lao động và đưa ra 11 giải pháp cũng như giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành trong thời gian tới nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả thực hiện bảo hiểm thất nghiệp, đảm bảo việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp thuận lợi, hiệu quả từ khâu thu, tiếp nhận, giải quyết đến khâu chi trả bảo hiểm thất nghiệp, khắc phục những khó khăn, vướng mắc hiện hành.

Hội thảo cũng đã ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp để xây dựng dự thảo Đề án. Thay mặt Bộ, ông Vũ Trọng Bình có ý kiến Cục Việc làm sẽ tiếp thu các ý kiến góp ý của các đại biểu để hoàn thiện dự thảo Đề án, trình Thủ tướng Chính phủ.

Bài: Lê Thanh Hùng
Ảnh: Lê Diệu Thúy