Là huyện đầu tiên có 100% số xã, thị trấn đạt chuẩn NTM

Từ năm 2009, huyện Hải Hậu được Ban chỉ đạo Trung ương lựa chọn làm huyện điểm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Giai đoạn đầu triển khai thực hiện chương trình gặp nhiều khó khăn. Sản xuất nông nghiệp của Hải Hậu còn manh mún, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ và ngành nghề chậm phát triển; lực lượng lao động nông thôn thiếu việc làm, thu nhập thấp; đời sống vật chất và tinh thần của người dân còn khó khăn. Một số xã có xuất phát điểm thấp, đến năm 2010 còn 28/35 xã đạt dưới 10/19 tiêu chí NTM; tỷ lệ lao động qua đào tạo chỉ đạt 20,2%; thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 10,2 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn cũ lên tới 11,17%. Bên cạnh đó, một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức chưa đầy đủ về chủ trương, còn hoài nghi về hiệu quả của chương trình, có tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của Nhà nước...

{keywords}
Việc lựa chọn khâu đột phá, hướng đi đúng, cách làm sáng tạo của Hải Hậu đã trở thành "công thức". Ảnh minh họa

Huyện ủy Hải Hậu xác định, "dồn điền, đổi thửa" là giải pháp mang tính đột phá. Ngay trong năm 2011, toàn huyện đã hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa đất nông nghiệp và giao xong đất ngoài thực địa. Sau dồn điền đổi thửa, số thửa bình quân của mỗi hộ nông dân giảm từ 2,8 xuống còn khoảng 1,5 thửa. Thông qua dồn điền, đổi thửa đã quy gọn được quỹ đất công ích từ 506 vùng xuống còn 321 vùng; đã vận động nhân dân góp được trên 345ha đất nông nghiệp và trên 25ha đất thổ cư để làm đường giao thông, thủy lợi và xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng NTM. Tất cả 35 xã, thị trấn của huyện đã hoàn thành việc lập, phê duyệt và công khai 3 quy hoạch cấp xã đến năm 2020, định hướng đến năm 2025.

Tiếp đó, huyện huy động cả hệ thống chính trị vào lãnh đạo, chỉ đạo vận động nhân dân chung tay xây dựng NTM theo phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”, “Làm từ đồng về làng, làm từ nhà ra xóm, làm từ xóm lên xã”. Chương trình xây dựng NTM được cụ thể hóa thành các phong trào thi đua, các cuộc vận động và triển khai tới tất cả các cơ quan, đoàn thể, các thôn xóm và các hộ gia đình. Huy động sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, của các chức sắc tôn giáo, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu mỗi cơ quan, đơn vị, địa phương và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên. Kêu gọi và tạo điều kiện để các doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và phát triển ngành nghề để tạo việc làm, thu nhập cho người dân nông thôn và chuyển dịch cơ cấu lao động. Huy động tổng hợp các nguồn lực hỗ trợ xây dựng NTM, nhất là nguồn lực xã hội hóa và nguồn lực hỗ trợ của con em địa phương xa quê.

Giai đoạn 2010-2015, tổng vốn huy động nguồn lực xây dựng NTM của Hải Hậu đạt trên 3.200 tỷ đồng. Ngoài ra, nhân dân đóng góp trên 345ha đất nông nghiệp, 25ha đất ở để làm đường giao thông, góp trên 150 nghìn ngày công lao động. Sự đóng góp lớn của nhân dân thể hiện sự đồng thuận, bền vững, cơ chế chính sách là đúng và phù hợp. Từ năm 2010 toàn huyện đã đầu tư mới và cải tạo, nâng cấp các tuyến giao thông nông thôn. Đến năm 2015 toàn huyện có 222/222km đường trục xã và đường liên xã, 450/450km đường trục xóm và đường liên xóm, 670/670km đường ngõ xóm, 792km đường trục chính nội đồng đạt chuẩn NTM.

Với những nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị và của nhân dân trong toàn huyện cùng phương pháp và cách làm sáng tạo, đến hết năm 2014 toàn huyện đã có 100% xã, thị trấn (35/35 xã, thị trấn) đạt chuẩn 19/19 tiêu chí NTM. Ngày 23-6-2015, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 921/QĐ-TTg công nhận huyện Hải Hậu đạt chuẩn huyện NTM. So với cả nước Hải Hậu về đích xếp thứ 5 nhưng là huyện đầu tiên có 100% số xã, thị trấn đạt chuẩn NTM.

10 năm thực hiện Nghị quyết "Tam nông"

Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết "Tam nông", với cách thức vừa học, vừa làm, vừa đúc rút kinh nghiệm, vừa tổng kết thực tiễn, việc lựa chọn khâu đột phá, hướng đi đúng, cách làm sáng tạo của Hải Hậu đã trở thành "công thức". Đó là, xây dựng NTM trước hết phải xuất phát từ việc khai thác nội lực, từ chính cộng đồng dân cư, với phương châm “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”; các xã, thị trấn, các thôn, xóm và người dân nông thôn phải chủ động, sáng tạo trong xây dựng NTM, không trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước.

Năm 2018, Hải Hậu tiếp tục được Trung ương chọn là 1 trong 4 huyện điểm của cả nước xây dựng mô hình huyện NTM kiểu mẫu. Với phương châm "Xây dựng NTM là việc làm thường xuyên chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm dừng", ngay sau khi được công nhận đạt chuẩn NTM, Hải Hậu tập trung củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, bảo đảm tính hiện đại và bền vững. Huyện đề ra mục tiêu tổng quát: Có hạ tầng kiên cố, đồng bộ, kết nối các huyện và vùng tỉnh; cảnh quan môi trường thường xuyên xanh, sạch; nếp sống văn minh, tiến bộ, giàu bản sắc truyền thống; xã hội nông thôn trật tự, an toàn, bình yên; kinh tế phát triển bền vững; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng cao.

Trên cơ sở nghiên cứu, vận dụng sáng tạo, linh hoạt các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh, Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo xây dựng và ban hành 2 nghị quyết về công tác xây dựng Đảng, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, 7 đề án về phát triển kinh tế - xã hội và đề ra nhiều chủ trương, giải pháp đúng đắn, phù hợp với yêu cầu thực tiễn của huyện. Ngoài ra còn ban hành 18 nghị quyết, 12 chỉ thị, 23 thông tri và 29 chương trình để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện toàn diện trên các mặt công tác của Đảng bộ.

Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy tập trung lãnh đạo thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Chỉ đạo rà soát bổ sung quy hoạch và tích cực chuyển đổi sản xuất trong nông nghiệp; mở rộng sản xuất nông nghiệp hàng hóa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo điều kiện đẩy mạnh liên kết sản xuất, hình thành các vùng sản xuất chuyên canh tập trung. Nhân rộng nhanh các tiến bộ kỹ thuật mới, nhất là về giống và kỹ thuật canh tác, cơ giới hóa vào sản xuất và chế biến nông sản. Tập trung chỉ đạo phát triển mạnh các sản phẩm chủ lực, có thế mạnh theo chương trình OCOP. Chỉ đạo đẩy mạnh chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học và bảo đảm môi trường. Khuyến khích chuyển đổi, mở rộng diện tích nuôi trồng thủy sản và áp dụng nhanh các phương pháp nuôi công nghiệp, bán công nghiệp đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Nhiều vùng sản xuất chuyên canh tập trung được hình thành, trong đó có 81 vùng tập trung sản xuất lúa chất lượng cao, lúa đặc sản, 22 vùng sản xuất cây dược liệu, 10 vùng trồng hoa, cây cảnh, 11 vùng trồng rau màu. Công nghiệp, xây dựng phát triển cả về quy mô và chất lượng; kết cấu hạ tầng nông thôn được tăng cường tạo điều kiện thu hút đầu tư phát triển sản xuất, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm và thu nhập cho nhân dân. Hiện có 35 doanh nghiệp đầu tư tại 3 cụm công nghiệp với tổng số vốn đăng ký đầu tư trên 3.000 tỷ đồng, thu hút trên 19.000 lao động. Duy trì 41 năm liên tục là điển hình văn hoá thông tin cấp huyện của cả nước; 100% xã, thị trấn đạt chuẩn về y tế.

Trong 5 năm qua, Đảng bộ, quân và dân toàn huyện đã nỗ lực phấn đấu vượt qua nhiều khó khăn, vươn lên đạt được những kết quả quan trọng; 11/11 chỉ tiêu chủ yếu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVI đề ra đều đạt và vượt. Tổng sản phẩm GRDP (giá so sánh 2010) tăng bình quân 8,3%/năm; tổng sản phẩm bình quân đầu người đến năm 2020 đạt 52 triệu đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt 70 triệu đồng. Giá trị sản xuất bình quân 1 héc-ta canh tác năm 2020 đạt 135 triệu đồng (nếu tính cả diện tích nuôi trồng thủy sản thì giá trị sản xuất bình quân đạt hơn 180 triệu đồng/1ha). Giá trị sản xuất ngành công nghiệp - xây dựng (giá so sánh 2010) tăng bình quân 19,9%/năm. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tăng bình quân 12%/năm so với dự toán tỉnh giao. Giữ vững đơn vị điển hình văn hoá thông tin cấp huyện của cả nước.

Chương trình xây dựng NTM tiếp tục được triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, chất lượng các tiêu chí được nâng lên; diện mạo nông thôn tiếp tục đổi mới sáng, xanh, sạch, đẹp. Đến nay, có 546/546 xóm, tổ dân phố đạt NTM bền vững và phát triển; 2 xóm đạt NTM kiểu mẫu, 3 xã và 100 xóm cơ bản đạt các tiêu chí NTM kiểu mẫu; bình quân chung toàn huyện đạt 18/19 tiêu chí, trong đó 18 xã, thị trấn đạt 19/19 tiêu chí, 15 xã cơ bản đạt chuẩn NTM nâng cao.

Hồng Hạnh - Ảnh Thanh Tùng