Ở lần khảo sát thứ 2 có 1.841 doanh nghiệp tham gia trả lời, chiếm trên 31%. Tỷ lệ doanh nghiệp tại Lâm Đồng bị tác động của dịch Covid -19 qua 02 đợt khảo sát lần lượt là 83,73% và 78,68%.

Đáng chú ý kết quả khảo sát nhanh lần 2 đã nhận diện rõ hơn các khó khăn của doanh nghiệp khi dịch bùng phát trở lại, đồng thời phản ánh khá đầy đủ về hiệu quả thực thi các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, bộ, ngành và địa phương đối với các doanh nghiệp, thể hiện trên các mặt:

Tại thời điểm khảo sát lần 2 (từ ngày 10.9.2020 đến 20.9.2020), tác động tiêu cực của dịch Covid-19 đến khu vực DN đã bộc lộ, khu vực doanh nghiệp FDI và DN ngoài nhà nước tiếp tục bị tác động mạnh (trên 77%), trong đó DN FDI 77,27% và DN ngoài nhà nước 78,85%, tăng so khảo sát lần 1 (tháng 4/2020) lần lượt là 6,22% và 9,18%).

{keywords}
Cục Thống kê Lâm Đồng: Hệ lụy nghiêm trọng của làn sóng dịch lần thứ 2 là hiện tượng cắt giảm lao động đã bắt đầu diễn ra trên diện rộng. Ảnh minh họa.

Theo khảo sát, khu vực dịch vụ bị tác động nhiều nhất từ dịch Covid-19 (gần 90%), tiếp đến là khu vực công nghiệp và xây dựng (81,3%); trong khi khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chịu ảnh hưởng ít hơn 69,49% (quy mô của các DN khu vực này chiếm tỷ lệ rất thấp trong toàn bộ DN). Nhiều ngành tiếp tục chịu tác động tiêu cực từ dịch Covid-19, trong đó một số ngành chịu ảnh hưởng nặng nề như sản xuất đồ uống (100%), dịch vụ lưu trú và ăn uống (97,39%), vận tải (85%)...

Cuộc khảo sát cũng cho thấy hệ lụy nghiêm trọng của làn sóng dịch lần thứ 2 là hiện tượng cắt giảm lao động đã bắt đầu diễn ra trên diện rộng. Ở đợt dịch lần đầu, phần lớn DN đều cố gắng giữ người lao động, không sa thải lao động nhưng ở đợt dịch thứ 2 đã có sự biến động về lực lượng lao động.   

Cụ thể, có 6,67% lao động trong các DN tạm nghỉ việc không lương, tỷ lệ này cao nhất thuộc về các DN có quy mô siêu nhỏ (8,82%), DN nhỏ (7,29%) và DN ngoài nhà nước (8,27%). Có 11,75% lao động ở các DN đã thực hiện giãn việc/nghỉ luân phiên, chủ yếu DN ngoài nhà nước (gần 14%). Khu vực dịch vụ có tỷ lệ lao động nghỉ việc không lương và giãn việc cao nhất lần lượt là 8,62% và 13,36%, tập trung chủ yếu ở các ngành: dịch vụ lưu trú, ăn uống, vận tải, giáo dục, đào tạo, nghệ thuật, vui chơi, giải trí...

Nhiều hoạt động sản xuất kinh doanh bị ngừng trệ do dịch tái bùng phát. Lâm Đồng có gần 14,71% số lao động hiện có bị giảm lương, trong đó DN có quy mô lớn có tỷ lệ cắt giảm lương cao nhất (17,22%); DN siêu nhỏ: 15,02%; DN nhỏ: 14,28% DN ngoài nhà nước có tỷ lệ lao động bị cắt giảm lương khá cao (17,2%) và DN nhà nước tỷ lệ 7,11%, trong khi khu vực DN FDI tỷ lệ này dưới 3%. Một số ngành có tỷ lệ bị cắt giảm lương cao như: dịch vụ lưu trú (44,82%), sản xuất đồ uống (44,4%), dịch vụ ăn uống (33,86%), vận tải kho bãi (18,09%).

Ước tính bình quân năm 2020 tỷ lệ sử dụng lao động chỉ bằng xấp xỉ 87% so với năm 2019.  DN có quy mô nhỏ và quy mô lớn có tỷ lệ sử dụng lao động thấp nhất với lần lượt là 87,87% và 88,3%. Khu vực DN FDI và DN nhà nước có tỷ lệ sử sụng lao động thấp nhất lần lượt là 80,87% và 97,16%.

Với việc cắt giảm lao động đồng nghĩa với hoạt động sản xuất kinh doanh của DN bị thu hẹp, quy mô nhỏ lại. Bên cạnh đó, hàng hóa sản xuất ra gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ đã làm cho doanh thu bị sụt giảm.

Trong trường hợp dịch bệnh được kiểm soát tốt, dự kiến số DN được khảo sát doanh thu năm 2020 bằng 98,4% so với cùng kỳ năm trước, trong đó DN FDI  thấp nhất bằng 91,5%; tập trung ở doanh nghiệp lớn và siêu nhỏ với tỷ lệ lần lượt là 87,9% và 94%.

Ngược lại, trường hợp dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, ước tính doanh thu năm 2020 chỉ bằng 82,1% so với năm 2019, trong đó DN quy mô lớn doanh thu bằng 77,5% trong khi DN nhỏ chỉ bằng 73,9% doanh thu cùng kỳ.

DN có quy mô càng lớn thì tỷ lệ DN chịu tác động từ dịch Covid-19 càng lớn. Điều này có thể lý giải các DN này thường là những đơn vị hoạt động kinh doanh đa ngành nghề, có chuỗi giá trị liên kết trong nước và quốc tế chặt chẽ, rộng hơn nhóm DN quy mô nhỏ sẽ chịu tác động lan tỏa nhiều hơn khi dịch bệnh bùng phát trên phạm vi toàn cầu.

Hải Ninh