Từ điển chính tả tiếng Việt của PGS.TS Hà Quang Năng (chủ biên) và thạc sĩ Hà Thị Quế Hương, do Nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia Hà Nội xuất bản năm 2017 khiến nhiều độc giả bức xúc vì sai nhiều lỗi chính tả.  

Nhà phê bình Hoàng Tuấn Công đã có bài viết phản ánh cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt của PGS.TS Hà Quang Năng và thạc sĩ Hà Thị Quế Hương có rất nhiều lỗi sai chính tả. Ông nhặt ra hơn 40 lỗi là các từ không chuẩn chính tả và sau đó còn nhặt thêm "sạn" ở một bài viết khác.

{keywords}
'Từ điển chính tả' bị sai chính tả.

Những lỗi sai mà nhà phê bình Hoàng Tuấn Công như: bánh dày (từ đúng là 'bánh giầy'), bơi chải (từ đúng là 'bơi trải'), chầy chật (từ đúng là 'trầy trật'), chỉnh chu (từ đúng là 'chỉn chu'), xung công (từ đúng là 'sung công'), dằng xé (từ đúng là 'giằng xé'), dày trông mai đợi (thành ngữ 'đúng là rày trông mai đợi')…

Bà Hồng Nga - Phó giám đốc Nhà xuất bản ĐH Quốc Gia Hà Nội, cho biết cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt đã chính thức bị nhà xuất bản quyết định tạm đình chỉ phát hành vào hôm 10/6.

Lý do tạm đình chỉ phát hành là cuốn sách "đang có nhiều tranh cãi chưa ngã ngũ từ độc giả, có nhiều vấn đề cần mổ xẻ", nhà xuất bản tạm đình chỉ phát hành để có thêm những trao đổi với các tác giả và tham vấn thêm ý kiến của các nhà chuyên môn khác, "chứ không phải chỉ chạy theo dư luận".

Bà Hồng Nga cho biết thêm, khi biên tập cuốn sách này, nhà xuất bản đã có sự làm việc nghiêm túc, cẩn trọng, cũng đã nhìn thấy những từ không chuẩn chính tả được đưa vào trong sách như ông Hoàng Tuấn Công chỉ ra trên báo chí những ngày qua, "chứ không phải không nhìn thấy".

PGS-TS Hà Quang Năng, chủ biên cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt chia sẻ: "Muốn phán xét phải hiểu nguyên tắc, mục đích biên soạn của chúng tôi. Tôi không coi những cái đó là sai vì ngay mục đích, nguyên tắc khi biên soạn cuốn sách tôi đã ghi rõ là chúng tôi cung cấp một hệ thống những từ ngữ được dùng trong tiếng Việt hiện nay trong đó có cả những dạng chuẩn lẫn những dạng chưa chuẩn nhưng vẫn được dùng. Tôi đã tuyên bố rõ trong lời giới thiệu". 

"Chính tả là chuẩn mực hóa ngôn ngữ về mặt văn tự… Nhưng do sự phát triển không đồng đều các tầng chức năng của tiếng Việt hiện nay, các quy tắc chính tả cũng cần phải có những dung sai nhất định trong tham chiếu với các vùng chức năng khác nhau. Ngay chính tả cũng cần một thái độ bao dung đa chuẩn mực", PGS.TS Hà Quang Năng viết trong lời giới thiệu.

Theo tác giả, sự cần thiết của việc chuẩn chính tả dù đã được bàn luận từ lâu nhưng luôn luôn là vấn đề thời sự đối với bất cứ ngôn ngữ nào trên thế giới.

Với tiếng Việt, vẫn còn nhiều vấn đề tồn đọng, khúc mắc trong chuẩn hóa chính tả cần phải được giải quyết. Vẫn còn nhiều những sự khác biệt, dị biệt về cách viết một từ hay một thuật ngữ được phơi bày trên các mặt báo, trên các thông báo của các cơ quan nhà nước và ngay trong cả các từ điển tiếng Việt hay từ điển song ngữ Việt - nước ngoài.

Vì vậy, cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt được biên soạn nhằm cung cấp các dạng chính tả chuẩn của các từ ngữ thông dụng theo chính âm và chính tả tiếng Việt, đồng thời cũng chỉ dẫn những dạng chính tả không chuẩn nhưng vẫn được sử dụng.

Xung quanh những lùm xùm về cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt này chia sẻ với VietNamNet, ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định đã nắm được thông tin. Lãnh đạo Cục Xuất cho biết ngay trong hôm nay, 12/6, Cục sẽ gửi công văn cho NXB ĐHQG Hà Nội yêu cầu báo cáo về cuốn sách này.

"Nếu cuốn sách có những lỗi như báo chí phản ảnh thì cục sẽ đề nghị NXB thu hồi triệt để cuốn sách này vì trước đó, NXB cũng đã đình chỉ phát hành rồi. Thứ 2, chúng tôi sẽ yêu cầu NXB kiểm điểm và làm rõ trách nhiệm cá nhân và để rút kinh nghiệm. Thứ 3 là rút kinh nghiệm trong toàn ngành đối với các loại sách công cụ nói riêng làm sao đảm bảo sách tốt nhất, đảm bảo tính khoa học, khách quan.

Về phía Cục Xuất bản cũng sẽ rút kinh nghiệm là đối với một số loại sách như từ điển, từ điển chính tả thì Cục phải yêu cầu NXB làm việc kỹ hơn, có ý kiến của các nhà chuyên môn. Rút kinh nghiệm trong toàn ngành, với các đơn vị tham gia xuất bản sách từ điển...", ông Nguyễn Nguyên khẳng định.

Tình Lê

'Đất và người' qua trang viết của NSND Đào Trọng Khánh

'Đất và người' qua trang viết của NSND Đào Trọng Khánh

Ngày 10/6, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Hội Nhà văn ra mắt bạn đọc cuốn sách Đất và người của đạo diễn - NSND Đào Trọng Khánh.