- Xòe Thái (Mường Lò) sẽ đón nhận quyết định trao tặng Di sản văn hóa phi vật thể của Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch vào ngày 12/9 tới đây.

Đây là sự kiện văn hóa quan trọng của Thị xã Nghĩa Lộ trong Tuần văn hóa Du lịch Nghĩa Lộ - Mù Cang Chải bắt đầu từ ngày 12/9. Xòe Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ sẽ được đón nhận quyết định công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

{keywords}

Màn đại xòe với sự tham gia của 2013 nghệ sĩ biểu diễn đã ghi kỷ lục Việt Nam vào năm 2013: “Màn đại xòe có nhiều nghệ sĩ tham gia nhất”.

Trước đó, năm 2013, Nghĩa Lộ là một trong bốn huyện thị của cả nước nằm trong đề án “Xây dựng thị xã văn hóa – du lịch” trong đó chủ trương đẩy mạnh tiềm năng văn hóa, du lịch của mảnh đất Mường Lò.

Đề án nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn sáu điệu xòe cổ cũng đã được Thị xã Nghĩa Lộ triển khai thực hiện.

Sáu điệu xòe cổ hay được gọi theo tiếng Thái là "xé cáu ké" bao gồm: xòe vòng (xé vóng), vòng tròn vỗ tay (ỏm lọm tốp mư), tung khăn (nhôm khăn), bổ bốn (phá xí), tiến lùi (đổn hôn), nâng khăn mời rượu (khắm khăn mơi lảu). Nó cũng là khởi nguồn cho 36 điệu xòe phổ thông vẫn được người Thái vùng Mường Lò - Nghĩa Lộ gìn giữ và lưu truyền.

Trong quá trình xây dựng và phát triển, Mường Lò (thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái) được coi như một trong những cái nôi - vùng đất tổ của người Thái. Trong cuộc thiên di tìm vùng đất mới, những người Thái đầu tiên đã dừng chân lại ở địa danh Mường Lò, xây dựng nên một xứ Thái trù phú với bề dày văn hóa trầm tích.

{keywords}

Danh thắng Ruộng bậc thang Mù Cang Chải.

Khi xã hội phát triển đến một trình độ nhất định, người Thái Nghĩa Lộ dần dần nhận thức rõ về vũ trụ, về mối quan hệ thiên - địa - nhân và vai trò của con người trong mối quan hệ tổng hòa đó. Những điệu xòe ra đời như một sự tất yếu hàm chứa những giá trị văn hóa nhân sinh cao đẹp, những triết lý sâu sắc. Điều đó ẩn chứa trong từng động tác, từng điệu xòe.

Những điệu xòe cổ chẳng khác nào một xã hội thu nhỏ của người Thái phản ánh cuộc sống, tâm tư, tình cảm, nguyện vọng bằng phương thức tư duy ngôn ngữ múa dân gian đã đem lại một sắc thái độc đáo. Cùng với những điệu khắp trữ tình, các điệu khèn, điệu pí... thì 6 điệu xòe cổ ăn sâu vào lòng người một cách tự nhiên. Qua mỗi bước xòe, con người gần gũi, chan hòa với nhau hơn, yêu người, yêu đời để bước vào cuộc sống lao động, chiến đấu với niềm tin yêu trong sáng vô hạn.

1.500 nghệ sĩ sẽ tham gia màn đại xòe trong lễ đón nhận quyết định phong tặng di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia cho xòe Mường Lò.

Lễ hội chọi trâu, lễ hội chọi dê, triển lãm ảnh về Danh thắng Ruộng bậc thang Mù Cang Chải cùng nhiều hoạt động văn hóa khác sẽ được Nghĩa Lộ - Mù Cang Chải tổ chức trong tuần lễ du lịch này.

Kiên Trung