Năm 2016, nước Nga khởi đầu với nhiều gam tối nhưng lại kết thúc với nhiều gam sáng đã phát lộ.

Những thăng trầm trong mối quan hệ giữa các nước trong cộng đồng các quốc gia độc lập SNG, những xung đột quyền lợi giữa Nga với Mỹ và các nước Tây Âu bùng phát và lên mức đỉnh điểm sau chiến tranh lạnh, sự hiện diện mạnh mẽ, quyết liệt của Nga trong việc giải quyết những hồ sơ nóng quốc tế, cùng với nỗ lực mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, nhất là hướng đông và giải quyết những thách thức về suy giảm kinh tế do cấm vận và giá dầu lao dốc … đã đưa Nga trở thành tâm điểm của thế giới trong năm 2016.

Thông điệp Liên bang mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đọc trong ngày đầu tiên của tháng cuối cùng năm 2016 đã khắc họa khá rõ nét bức tranh nước Nga. Những điểm trọng tâm trong đối nội và đối ngoại với những thách thức, những cơ hội đã được đề cập một cách thẳng thắn và đầy tính thuyết phục.

Với lệnh cấm vận của Mỹ và Tây Âu, nước Nga đã phải đối mặt với một thách thức lớn nhất trong vấn đề đối nội. Trong bối cảnh nền kinh tế có tới 80% kim ngạch xuất khẩu, 70% GDP và 50% thu nhập tài chính lệ thuộc vào tài nguyên dầu khí thì giá dầu mỏ lao dốc xuống mức thấp kỷ lục trong năm 2016 khiến cho đồng rúp tiếp tục mất giá… càng làm nước Nga điêu đứng sau nhiều tháng oằn mình chống chọi với lệnh cấm vận của phương Tây.

Biến bất lợi thành thuận lợi

{keywords}

Tổng thống Putin đọc Thông điệp Liên bang.

Nhưng sự cấm vận của Mỹ và phương Tây ở một khía cạnh khác lại càng làm xã hội Nga gắn kết hơn và người dân Nga lại cùng nhau mạnh mẽ đối mặt, vượt qua những khó khăn trong cuộc sống với một niềm tin lớn dành cho bộ máy lãnh đạo Nga.

“Phẩm chất vàng” này của nhân dân Nga đã là nền tảng vững chắc để các nhà lãnh đạo Nga hoạch định những chính sách kinh tế phù hợp.

Trong năm 2016, Nga đã chi tới hơn 827 tỷ ruble (13,6 tỷ USD) cho chương trình chống khủng hoảng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như từng bước triển khai chiến lược kinh tế hướng Đông đầy tham vọng.

Kết thúc năm 2016, những phân tích, dự báo đầy u ám về tương lai của nước Nga đã như bị đẩy lùi nhờ những nỗ lực không mệt mỏi của Chính phủ Nga. Một loạt ngành kinh tế từ công nghiệp quốc phòng, ngân hàng, đến công nghệ thông tin …. đều có bước tiến mạnh mẽ. Đặc biệt, ngành nông nghiệp đã vươn lên vị trí số một thế giới về xuất khẩu lúa mỳ và cao hơn mức xuất khẩu vũ khí khoảng 25%.

Kết quả này đã được Tổng thống Putin khẳng định trong Thông điệp Liên bang rằng “Nga đã đảm bảo được sự ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì dự trữ ngoại tệ gần 400 tỷ USD, lạm phát được khống chế ở mức 5,8% và tăng trưởng kinh tế đạt khoảng 0,3%”.

Những kết quả này là tiền đề quan trọng để Tổng thống Nga Putin quyết định giao Chính phủ lên kế hoạch hướng tới mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn. Và điều này đồng nghĩa với việc nâng cao thêm vị thế của Nga trong nền kinh tế toàn cầu thời gian tới.

Tỉnh táo vượt trở ngại

Chủ động và quyết đoán là hai nhân tố cơ bản để tạo nên những sức mạnh không chỉ giúp nước Nga vượt qua mọi thử thách mà còn là động lực để nước Nga tiến lên phía trước một cách chắc chắn, giảm bớt những tác động xấu từ bên ngoài, đồng thời tăng cường được vị thế trên trường quốc tế.

Với sự nhìn nhận và đánh giá trung thực những bất lợi và lợi thế của nước Nga cũng như nắm bắt chính xác quy luật vận động của thế giới, giới lãnh đạo Nga và nhất là Tổng thống Nga Putin đã luôn tạo ra thế chủ động ứng phó và quyết đoán trong mọi hành động để tiến lên phía trước.

Trong đối nội, đường lối cứng rắn và phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân cũng như cởi mở hơn cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ đã giúp nền kinh tế Nga trở nên đa dạng hơn, hấp dẫn hơn.

Mặt khác, Giáo hội Chính Thống và những giá trị đạo đức truyền thống của Nga luôn được đề cao đã làm “phá sản” âm mưu tấn công chia rẽ, phân hóa xã hội Nga từ bên ngoài.

Chính sách kinh tế năm 2016 mà Nga đang thúc đẩy mạnh mẽ là sự hiện thực hóa chiến lược kinh tế hướng Đông đã được Tổng thống Nga Putin nêu ra từ năm 2012, tại Diễn đàn Kinh tế châu Á – TBD (APEC), tổ chức ở Vladivostoc. Trong khi đó, kế hoạch hiện đại hóa quân đội từ 10 năm qua đã giúp nước Nga chủ động hạn chế tối đa những tư tưởng gây sức ép đối với Nga trong các vấn đề quốc tế.

Trong đối ngoại, nước Nga đã tiên phong và từng bước hiện thực hóa việc xóa bỏ thế giới đơn cực và xây dựng mối quan hệ toàn cầu dựa trên nguyên tắc bình đẳng, tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của từng quốc gia không phân biệt màu sắc chính trị, giàu nghèo và lớn bé. Chính cách tiếp cận này của Nga trở thành nguyên nhân để Mỹ và các đồng minh vào cuộc đối đầu mạnh mẽ, toàn diện chống Nga.

Nhưng thực tế đang chứng minh thế giới đã đến lúc không thể vận động theo sự chi phối cực đoan của những cường quốc mà xu thế đã quay trở lại với đúng quy luật tất yếu của nó, quy luật của hội nhập với toàn cầu hóa. Sự chuyển động tất yếu của thế giới đang làm rung chuyển nền chính trị trên khắp toàn cầu mà nước Mỹ cũng không thể là ngoại lệ.

Môi trường quốc tế có lợi

Tư tưởng dân túy cũng như sự kiện Brexit ở Anh và sự hiện diện của các nhà lãnh đạo tương lai như Donald Trump của Mỹ, Rumen Radev của Bulgaria... và tương lai là Francois Fillon của Pháp… vẫn bị cho là “thân Nga” nhưng thực tế, đó là kết quả mà cử tri những nước đó đã lựa chọn. Những nhà lãnh đạo mới này không hẳn là “thân Nga”, mà chính sách của họ có phần trùng hợp với chính sách của Nga và thực tế này sẽ tạo thuận lợi để Tổng thống Putin hoạch định những chính sách đối ngoại trong tương lại.

Thế giới đang có xu thế quay về với đúng quy luật vận động của nó. Quá trình từ bỏ những cái lỗi thời được xác lập hàng thế kỷ và tạo dựng cái mới phù hợp hơn là vô cùng cam go nên quá trình này đang là tâm điểm của những tranh cãi.

Nhưng người ta vẫn có thể nói, nước Nga giờ đây không còn đơn độc, nước Nga năm 2017 sẽ có nhiều cơ hội khắc phục những điểm yếu của mình để hội nhập với thế giới một cách bình đẳng hơn, toàn diện hơn và bền vững hơn. Đây cũng là nhân tố, là tín hiệu thúc đẩy tinh thần đoàn kết trên toàn thế giới nhằm hướng đến một mối quan hệ quốc tế bình đẳng hơn và hữu ích hơn cho mọi quốc gia, cho từng người dân.

Với thực tế đó, những thay đổi tình hình từ Mỹ, từ Pháp hay nhiều quốc gia khác nữa ... đang mở ra những cơ hội thay đổi các mối quan hệ đối ngoại của Nga, thế đối đầu đang được kỳ vọng sẽ giảm bớt. Và như vậy, trong năm 2017 nước Nga có thể sẽ có những bứt phá quan trọng./.

Theo Điệp Anh/VOV-Moscow

Tiêu đề do Tuần Việt Nam đặt.