Hàng chục nghìn người đã đổ ra đường tại các quốc gia Hồi giáo và Ảrập khắp thế giới để biểu tình phản đối Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô Israel.

Ngày 6/12, Tổng thống Trump thông báo quyết định chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel như từng cam kết hồi tranh cử. Ông giải thích rằng đó "không gì khác ngoài việc công nhận hiện thực".

{keywords}
Binh sĩ Lebanon đụng độ với người biểu tình ủng hộ Palestine ở Awka, gần Beirut. (Ảnh: EPA)

Hành động này lập tức gây phản ứng dữ dội trên toàn thế giới, với nhiều ý kiến coi đó là một bước đi nguy hiểm, nguy cơ hủy hoại hoàn toàn tiến trình hòa bình Trung Đông và dập tắt hy vọng của người Palestine về một nhà nước độc lập với Đông Jerusalem là thủ đô tương lai.

Đến nay, ít nhất 2 người Palestine đã thiệt mạng trong các cuộc đụng độ với lực lượng an ninh Israel sau khi Tổ chức Hồi giáo Hamas ở Palestine kêu gọi tổ chức "Ngày giận dữ" hôm 8/12.

Các cuộc biểu tình thể hiện sự đoàn kết với người Palestine cũng diễn ra tại các quốc gia Trung Đông khác như Jordan, Lebanon, Syria, Iran, Iraq, Ai Cập và Yemen. Hàng nghìn người tại các quốc gia châu Á có đa số người dân theo đạo Hồi như Malaysia, Indonesia, Ấn Độ, Pakistan cũng đổ ra đường phản đối.

Tại Jerusaem, một nhân viên an ninh Israel đã bị một thanh niên Palestine đâm trọng thương tại bến xe buýt trung tâm. Còn tại Beirut, các lực lượng an ninh Lebanon đã phải dùng hơi cay và vòi rồng giải tán người biểu tình gần đại sứ quán Mỹ. Đám đông thậm chí nổi lửa trên đường phố, đốt cờ Mỹ và Israel, ném nhiều thứ về phía các lực lượng an ninh chặn giữ con đường chính dẫn tới khu sứ quán.

Một loạt các quốc gia, trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ, Liên minh châu Âu (EU), Liên đoàn Ảrập, Nga… đã lập tức lên tiếng cảnh báo về nguy cơ bạo lực mới tại Trung Đông.

Sau nhiều giờ hội đàm ở Cairo, 22 thành viên của Liên đoàn Ảrập, gồm một số đồng minh thân cận của Mỹ, đã ra thông cáo yêu cầu Washington hủy bỏ quyết định về Jerusalem. Cả khối này cho rằng động thái của Tổng thống Trump sẽ đẩy cả Trung Đông vào "bạo lực và hỗn loạn".

Nội dung thông cáo nêu 3 điểm: Với quyết định của ông Trump, Mỹ đã "tự rút vai trò bảo trợ và trung gian" khỏi bất kỳ tiến trình đàm phán hòa bình có thể nào giữa Israel và Palestine; Động thái của ông Trump "làm tăng căng thẳng, chọc tức và đe dọa đẩy khu vực vào bạo lực và hỗn loạn hơn nữa"; Yêu cầu sẽ được đưa lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc lên án quyết định này.

Trong phát biểu hôm 10/12, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan thậm chí gọi Israel là "quốc gia xâm lược" và "nhà nước khủng bố". Còn phía Ai Cập thẳng thừng lên án quyết định của ông Trump, tái khẳng định lập trường của Cairo ủng hộ giải pháp hai nhà nước với Đông Jerusalem là thủ đô của nhà nước Palestine độc lập trong tương lai.

Còn theo Press TV, trong buổi tiếp Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đang có chuyến thăm Iran, Tổng thống nước chủ nhà Hassan Rouhani tuyên bố Tổng thống Mỹ đã đưa ra một quyết định "không đúng" khi công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Ông gọi đó là động thái "đổ thêm dầu vào lửa" ở khu vực này.

Thái tử Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) Abu Dhabi Sheikh Mohammed bin Zayed AL Nahayan muốn Tổng thống Trump cân nhắc lại quyết định vì nó có nguy cơ đem lại "phao cứu sinh" cho các nhóm vũ trang và khủng bố sau những thất bại mà các nhóm này đã hứng chịu trong năm nay.

Trong bài phát biểu ngày 10/12, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterre nhận định, quyết định Jerusalem của Tổng thống Trump có thể cản trở Washington dẫn dắt một hiệp định hòa bình giữa Israel-Palestine. 

Jerusalem là nơi quy tụ của nhiều địa điểm linh thiêng với 3 đạo Do Thái, Hồi giáo và Thiên chúa giáo. Vùng đất thiêng này là tâm điểm cuộc xung đột dai dẳng nhiều năm giữa Israel và người Palestine, với một bên được Mỹ hậu thuẫn còn bên kia được phần còn lại của thế giới Ảrập và Hồi giáo ủng hộ.

Từng bị Jordan chiếm đóng, Jerusalem về tay chính quyền Israel sau chiến tranh Trung Đông năm 1967 và từ đó, người Do Thái coi thành phố là thủ đô không thể tách rời của mình. Người Palestine cũng nhất quyết chọn Jerusalem làm thủ đô nhà nước tương lai của họ.

Thanh Hảo

Cột mốc lịch sử hàng nghìn năm xung đột ở Jerusalem

Cột mốc lịch sử hàng nghìn năm xung đột ở Jerusalem

Trong suốt một thế kỷ, Jerusalem trở thành vùng đất bị xâu xé, tranh giành không chỉ bởi đủ các tôn giáo như Do Thái, Cơ đốc hay Hồi giáo mà còn bị các thế lực bên ngoài nhòm ngó.

Ông Trump công nhận Jerusalem là thủ đô Israel

Ông Trump công nhận Jerusalem là thủ đô Israel

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa chính thức công nhận thành phố Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời tuyên bố kế hoạch rời sứ quán Mỹ tới đây.

Thế giới ‘nín thở’ đợi ông Trump tuyên bố về Jerusalem

Thế giới ‘nín thở’ đợi ông Trump tuyên bố về Jerusalem

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến quyết định có chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel hay không trong ngày 6/12 (giờ Mỹ).

Trung Đông tiếp tục nóng ran sau quyết định của ông Trump

Trung Đông tiếp tục nóng ran sau quyết định của ông Trump

Các quan chức Ảrập tuyên bố việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel có nguy cơ đẩy Trung Đông vào "bạo lực và hỗn loạn".

Trung Đông 'bùng nổ' sau tuyên bố của ông Trump

Trung Đông 'bùng nổ' sau tuyên bố của ông Trump

Khi công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, Tổng thống Donald Trump chính thức đảo ngược chính sách kéo dài nhiều chục năm qua của Mỹ.