Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kết thúc chuyến thăm Trung Quốc với một “kỳ tích” về hợp tác thương mại.

Doanh nghiệp hai nước đã ký kết các hợp đồng làm ăn với tổng giá trị tới 235,5 tỷ USD, không những lập kỷ lục mới trong việc hợp tác kinh tế thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ, mà còn lập kỷ lục trong hợp tác kinh tế thương mại toàn cầu.

Phát biểu sau đó, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói quan hệ Trung-Mỹ đã bước vào khởi điểm lịch sử mới, giải quyết mâu thuẫn trong kinh tế thông qua hợp tác. Ông Donald Trump thì nói “thâm hụt thương mại song phương không phải lỗi do Trung Quốc” – quan điểm khác hẳn trước đây.

Không chỉ có giá trị lớn, các hợp đồng còn bao trùm nhiều lĩnh vực như năng lượng, chế tạo máy, xe hơi, nông nghiệp…và được ký kết vào thời điểm năm nay kỷ niệm 45 năm ngày hai bên ra “Thông cáo Thượng Hải”. Hơn nữa, việc ký kết này diễn ra sau những thăng trầm, lo ngại trong quan hệ song phương từ khi ông Donald Trump vào Nhà Trắng.

Tổng cộng có 19 bản hợp đồng đã được ký kết, như Tập đoàn đầu tư năng lượng quốc gia Trung Quốc khai thác, hóa dầu ở bang Tây Virginia trị giá 83,7 tỷ USD; Ba ngân hàng China Bank, Dầu khí và Đầu tư phát triển Trung Quốc khai thác khí hóa lỏng với Công ty khí đốt Alaska trị giá 43 tỷ USD; Tập đoàn khí tài hàng không Trung Quốc mua 300 máy bay Boeing trị giá 37 tỷ USD….

Trong số những hợp đồng làm ăn trên, có những hợp đồng tưởng như không thể ký kết bởi những mâu thuẫn, bất đồng gay gắt xưa nay giữa hai bên. Chẳng hạn như mâu thuẫn giữa các hãng điện thoại lớn Xiaomi, OPPO, VIVO của Trung Quốc với Công ty Qualcomm.

Cuộc khẩu chiến giữa hai bên xung quanh việc các hãng điện thoại Trung Quốc vi phạm bản quyền của Qualcomm kéo dài suốt 2016 sang năm nay và ngày càng nóng. Tuy nhiên, với chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Donald Trump, các bên đã xóa bỏ bất đồng, Qualcomm bán cho các công ty Trung Quốc tới 12 tỷ USD linh kiện sản phẩm.

Điều đáng nói, các sản phẩm kỹ thuật cao như chip điện tử vốn là lĩnh vực nhạy cảm, được Mỹ quản chế rất chặt. Chỉ mới cách đây không lâu, ông Trump còn ra lệnh đình chỉ một vụ giao dịch mua chip của một công ty hợp tác với Trung Quốc. Thế mà nay, một hợp đồng mua bán lớn như thế được ký kết, cho thấy Mỹ đã nới lỏng quản lý về công nghệ đối với Trung Quốc.

Con số 253,5 tỷ USD hợp tác song phương, chủ yếu là Trung Quốc đầu tư hoặc mua hàng của Mỹ, lớn bằng tổng GDP năm 2016 của các nước Chile, Phần Lan và chiếm 1,4% so với 18.000 tỷ USD của kinh tế Mỹ. Con số 1,4% so với cả nền kinh tế Mỹ là nhỏ nhưng trong bối cảnh nước Mỹ đang thiếu tiền, con số này trở nên rất quan trọng.

Trong đó các hợp đồng lớn như Trung Quốc mua máy bay Boeing trị giá 37 tỷ USD, nhập khẩu số hạt đậu trị giá 5 tỷ USD hay đầu tư giúp Mỹ khai thác, chế biến khí hóa lỏng ở bang Alaska trị giá 43 tỷ USD, tạo việc làm cho 12 ngàn người… được coi là giúp rất nhiều cho khẩu hiệu “Làm cho nước Mỹ vĩ đại hơn” mà chính quyền của ông Donald Trump đưa ra.

Điều người ta quan tâm hơn nữa là năm ngoái cán cân mậu dịch Trung – Mỹ chênh lệch 250 tỷ USD có lợi cho phía Trung Quốc.

Những thỏa thuận, hợp đồng kinh tế được ký trong chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Donald Trump liệu có thực sự mở ra kỷ nguyên mới trong quan hệ song phương hay không? Đó là điều đang được dư luận quan tâm.

Ngô Tuyết