- Đại diện Bộ Tài chính cho rằng tỷ lệ thuế trên một lít xăng dầu của Việt Nam vẫn kém Hàn Quốc, Campuchia, giá bán cũng thấp hơn Singapore, Hồng Kông, Lào… Đó là một trong những lý do phải tăng khung thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu.

Thuế ít, giá thấp nên phải tăng?

Trả lời báo giới tại họp báo quý I/2017 liên quan đến thuế bảo vệ môi trường xăng dầu, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế, cho rằng: Xăng dầu là sản phẩm chứa các chất hóa học, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường ở diện rộng. Các nước trên thế giới đã đưa xăng dầu vào đối tượng thu thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường nhằm mục đích thuế bảo vệ môi trường với các tên gọi khác nhau như thuế nhiên liệu, thuế năng lượng, thuế phương tiện...

Theo Luật Thuế bảo vệ môi trường hiện hành thì xăng dầu thuộc đối tượng chịu thuế với khung thuế từ 1.000-4.000 đồng/lít.

Mức thuế bảo vệ môi trường cụ thể hiện hành đối với xăng dầu đã bằng mức tối đa trong khung thuế (nhiên liệu bay) hoặc gần bằng mức tối đa trong khung thuế. Theo đó, trường hợp cần thiết phải điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường cụ thể đối với xăng dầu để phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội của nhà nước trong từng thời kỳ là rất khó, đặc biệt trong điều kiện phải cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế.

Đại diện Bộ Tài chính cũng cho rằng giá xăng dầu của Việt Nam hiện đang thấp hơn so với giá xăng dầu của các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN.

{keywords}

Thuế xăng dầu của Việt Nam hiện kém Hàn Quốc, giá bán thấp hơn Singapore, Lào

Cụ thể, theo ông Thi, hiện nay, giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN.

Theo bảng xếp hạng của trang web Global Petrol Prices vào ngày 3/4/2017 thì giá bán lẻ xăng dầu của Việt Nam đang ở mức thấp (trong 180 nước thì Việt Nam đứng thứ 44 từ thấp đến cao và 136 nước có giá bán lẻ xăng dầu cao hơn Việt Nam, trong đó Philippines đứng thứ 55, Campuchia đứng thứ 58, Thái Lan đứng thứ 88, Lào đứng thứ 97).

Với mức giá bán lẻ xăng Ron92 vùng 1 của Việt Nam (theo petrolimex)- cập nhật đến ngày 6/4/2017 là 17.230 đồng/lít, thấp hơn Lào là 4.806 đồng/lít, thấp hơn Campuchia là 2.826 đồng/lít, thấp hơn Thái Lan là 1.166 đồng/lít, thấp hơn Singapore là 16.175 đồng/lít, thấp hơn Philippines là 3.375 đồng/lít, thấp hơn Hồng Kông là 26.518 đồng/lít."

Ngoài ra, tỷ lệ thuế (gồm: thuế nhập khẩu, thuế TTĐB, thuế BVMT, thuế GTGT) trên giá cơ sở của Việt Nam đang ở mức thấp (37,24% đối với xăng; 21,14% đối với diesel; 11,5% đối với dầu hỏa; và 18,4% đối với mazút) so với nhiều nước (Hàn quốc là 70,3%; Campuchia khoảng 40%; Lào khoảng 56%).

“Trên cơ sở tính toán tất cả các yếu tố nêu trên, Bộ Tài chính đề nghị tăng khung mức thuế bảo vệ môi trường từ 1.000 đồng/lít-4.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít-8.000 đồng/lít là phù hợp (khung áp dụng cho lộ trình dài)”, ông Thi cho biết.

Chưa có tác động đến người dân, doanh nghiệp

Theo đại diện Bộ Tài chính, việc đề xuất điều chỉnh khung thuế đối với xăng dầu là nhằm 5 mục tiêu chủ yếu.

Một là, chủ động ứng phó với diễn biến giá dầu trên thị trường thế giới, đảm bảo lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập sâu khi thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế;

Hai là đảm bảo tính ổn định của Luật, trình UBTVQH kịp thời điều chỉnh mức thuế cụ thể trong khung quy định mà Quốc hội đã giao cho UBTVQH để đảm bảo lợi ích quốc gia trong trường hợp giá dầu thế giới có biến động lớn;

Ba là tránh chênh lệch nhiều về giá bán xăng dầu của Việt Nam với các nước có chung đường biên giới;

Bốn là nâng cao hơn nữa trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường và khuyến khích sản xuất, sử dụng hàng hóa thân thiện với môi trường;

Năm là đảm bảo thực hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về bảo vệ môi trường.

Bộ Tài chính cho hay mới chỉ đề xuất điều chỉnh khung thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu. Mức thuế bảo vệ môi trường cụ thể đối với xăng vẫn áp dụng như hiện hành là 3.000 đồng/lít.

Trên cơ sở đánh giá tác động cụ thể đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tới giá bán lẻ xăng dầu và đời sống người dân, tùy vào điều kiện kinh tế - xã hội từng thời kỳ, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định mức thuế bảo vệ môi trường cụ thể đối với xăng dầu trong phạm vi khung quy định tại Luật cho phù hợp.

Nói về tác động của việc nâng khung thuế, Bộ Tài chính cho biết mới đề xuất điều chỉnh khung thuế BVMT đối với xăng dầu trên cơ sở tính toán nhiều yếu tố để đảm bảo tính ổn định của Luật áp dụng cho thời gian dài. Do đó, việc điều chỉnh khung thuế BVMT đối với xăng dầu chưa tác động đến giá bán lẻ xăng dầu, cũng như đến sản xuất kinh doanh.

Trả lời câu hỏi thuế bảo vệ môi trường hiện nay được sử dụng cho công tác bảo vệ môi trường như thế nào, có việc “thu nhiều chi ít” không, đại diện Bộ Tài chính nói: Theo quy định của Luật ngân sách nhà nước, thuế bảo vệ môi trường là khoản thu ngân sách nhà nước và được sử dụng chi thực hiện các nhiệm vụ chi theo Luật NSNN như chi đầu tư phát triển (chi đầu tư cho các dự án, chi đầu tư và hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp...), chi đảm bảo xã hội (bao gồm cả chi thực hiện các chính sách xã hội theo quy định)...

Trong việc chi cho đầu tư phát triển, nhiều dự án quan trọng có tác động trực tiếp đến bảo vệ môi trường như xử lý nước thải, xây dựng, nâng cấp đường giao thông...

“Không thể nói thu nhiều chi ít. Đây là thực hiện theo quy định của pháp luật”, đại diện Bộ Tài chính kết luận.

Lương Bằng