Việc chuyển hẳn sang lái xe Uber chuyên nghiệp đã khiến không ít người vỡ mộng, bởi để đạt được mức thu nhập như quảng cáo ban đầu không hề dễ dàng. Nhiều tài xế sau thời gian gắn bó đã rời bỏ cuộc chơi.

Thu nhập ngày càng giảm

Khi mới vào Việt Nam, mỗi lái xe Uber có thể kiếm thêm chục triệu đồng mỗi tháng là điều hoàn toàn có thể nhờ chính sách hỗ trợ của Uber. Tuy nhiên, càng về sau khi số lượng xe nhiều, thời gian mặn nồng giữa Uber với giới tài xế không còn nữa. 

Uber bắt đầu thắt chặt các điều kiện để đạt khoản thưởng cho lái xe, đồng nghĩa với việc họ phải vất vả hơn, không còn “chạy chơi kiếm tiền” như trước đó, thậm chí là những lời đấu tố nhau trên mạng, qua tin nhắn,...

Kể từ đầu tháng 11 vừa qua, giá cước tối thiểu và cước trên mỗi km của dòng Uber X tại Hà Nội tăng mạnh. Giá cước tối thiểu (mở cửa) cho mỗi chuyến đi Uber X - dịch vụ taxi giá rẻ nhất thị trường - đã tăng từ 5.000 đồng lên 15.000 đồng một chuyến, giá cước tính trên mỗi trên cây số cũng tăng từ 5.000 đồng lên 7.500 đồng.

{keywords}
Tỷ lệ ăn chia và khoản thuế phải nộp của lái xe Uber

Mặc dù mức cước tăng nhưng thu nhập của lái xe Uber giảm mạnh khi vắng khách, đồng thời chịu thêm khoản thuế mới. Theo anh Ngô Thanh Tùng, trung bình trước đây chạy xe anh thu được 1-1,2 triệu đồng/ngày, còn nay con số này chỉ khoảng 700.000-800.000 đồng/ngày, đã trừ 20% trả Uber nhưng chưa trừ xăng xe.

“Trước đây chạy 15 chuyến mỗi ngày để được hưởng hỗ trợ từ Uber, tôi chỉ cần làm từ sáng đến khoảng 3-4 giờ chiều. Tuy nhiên, hiện giờ, cũng với số lượng chuyến như vậy, tôi phải chạy tới 8-10 giờ đêm, thậm chí cả giờ cao điểm, di chuyển rất vất vả. Nếu trong khung giờ cao điểm mà không chạy được 3 cuốc xe thì sẽ không được hưởng khoản tiền khuyến mãi 90.000 đồng/cuốc” - anh Tùng chia sẻ.

Theo đó, để nhận được nhận trợ cấp khung giờ, các tài xế phải đạt được một số các điều kiện sau: trung bình mỗi giờ phải hoàn thành được ít nhất một chuyến, phần trăm số chuyến đi hoàn thành trên tổng yêu cầu nhận được phải từ 55% trở lên, số phần trăm chấp nhận yêu cầu phải đạt từ 85% trở lên, được đánh giá sao trung bình trên 4.6 trở lên,...

“Nếu chỉ chú trọng chạy cuốc ngắn thì rủi ro khóa tài khoản rất cao. Để nhận được số tiền đảm bảo từ Uber, các tài xế phải làm việc rất nghiêm túc chứ không phải làm chơi ăn lớn như mọi người vẫn thường nghĩ”, anh cho biết thêm.

Cạnh tranh khốc liệt

Theo tính toán của một thành viên trên diễn đàn mạng, việc đầu tư lái xe Uber không đơn giản nên chỉ tính là thu nhập làm thêm. Nếu lái xe chỉ chạy Uber lúc rảnh, thứ bảy và chủ nhật thì đầu tư lắp thiết bị giám sát hành trình khoảng 2 triệu đồng, phí đăng ký hợp tác xã là 1,8 triệu đồng, đăng kiểm và bảo hiểm kinh doanh, tổng chi phí 5 triệu đồng. 

Lái xe đã chạy thử 3 ngày với 4-5 giờ, tổng thu nhập khoảng 435.000 đồng, trung bình mỗi ngày 150.000 nghìn đồng. Trừ đi chi phí xăng và hao mòn xe còn khoảng 100.000 đồng ngày. Khoảng 2 tháng mới đủ chi phí ban đầu.

{keywords}
Một lái xe Uber bị cơ quan chức năng kiểm tra

“Nếu chạy chỉ 10 ngày trong 1 tháng, thì ít nhất 6 tháng mới đủ chi phí ban đầu bỏ ra. Lái xe coi như không công trong 6 tháng đó, vậy có nên đầu tư hay không? Ngoài ra, Uber không chấp nhận gia hạn tài khoản, thì lái xe coi như không còn khả năng hoạt động kinh doanh”, thành viên này đặt câu hỏi. 

Với những chủ xe được hưởng 80% tiền cước/lượt phục vụ chỉ đóng vai trò phụ, bởi phía đối tác không đầu tư xe nhưng thực tế lại điều phối phương tiện đối tác, toàn quyền điều chỉnh mức giá cước, đưa ra nội quy, tự ban hành quy chế thưởng. 

Khi bài toán kinh doanh không thành công hoặc chính sách của nhà nước đối với các dịch vụ này thay đổi, họ có thể rút khỏi Việt Nam, hủy giao kèo với các chủ xe. Trong trường hợp này, hàng loạt nhà đầu tư từng đổ vốn đầu tư xe sẽ lãnh đủ.

Có thêm niên 4,8 sao, nhưng anh Vũ Quang Trường, một lái xe Uber ở Hà Đông, cũng tỏ ra không còn mặn mà cho lắm. Thấy Uber đưa ra lời mời hợp tác có thể kiếm 10 triệu đồng/tuần, anh bỏ taxi, xoay sở mua xe để chạy riêng. Đến khi mua xe và đăng ký tham gia mới biết, để đạt được mức thu nhập như vậy, các lái xe gần như hoạt động liên tục trong ngày, trong khi đó tỷ lệ khách đặt không còn nhiều như trước đây.

“Có hôm mình chạy cả ngày mới có vài cuốc xe, mà mỗi cuốc cũng chỉ vài chục nghìn đồng. Trong khi đó, lái xe phải chịu phí xăng, bến bãi, đậu xe. Đa số lái xe đều chán nản, một số vẫn bám trụ chờ sự thay đổi của Uber, số khác chuyển qua loại hình lái xe khác”, anh  chia sẻ.

Anh cho rằng nguyên nhân là do số lượng tài xế tham gia Uber ngày càng đông, cùng với đó, các hãng taxi truyền thống và hiện đại đua nhau đưa ra nhiều tiện ích, chương trình ưu đãi để cạnh tranh nên khi có nhiều sự lựa chọn, lượng khách hàng sẽ bị chia nhỏ.

Không chỉ thu nhập giảm, lái xe Uber còn phải đóng thêm một khoản thuế mà Uber sẽ tính vào mỗi cuối tuần, tương đương khoảng 5% thu nhập, khiến cho thu nhập thực tế hiện nay của lái xe Uber tại Hà Nội giảm sút chưa từng có.

Trong tình thế như hiện nay, giới tài xế/chủ xe không có nhiều lựa chọn: Nếu không làm cho Grab thì chạy sang Uber, còn bị Uber bắt chẹt thì chẳng biết đi đâu, chỉ còn cách bán xe chịu lỗ. Rõ ràng, nhà đầu tư nên cân nhắc và thận trọng trước khi quyết định đầu tư mua xe tham gia Uber.

Nam Hải