- PGS. TS Hoàng Thị Thu Hà với công trình nghiên cứu về vaccine ho gà trên phụ nữ có thai tại Việt Nam là một trong 4 nhà khoa học được đề cử trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm nay.

Công trình trình của PGS. TS Hoàng Thu Hà là nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam mô tả sự đáp ứng kháng thể bà mẹ và trẻ sinh ra đã tiêm phòng vaccine ho gà vô bào của các hãng khác nhau.

Nghiên cứu này đưa thêm các bằng chứng khoa học chứng minh tiêm phòng ho gà (vắc xin ho gà vô bào) cho phụ nữ có thai là an toàn và có thể sử dụng để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh ho gà ở trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ dưới 2 tháng tuổi.

Bằng công trình nghiên cứu tác giả và nhóm nghiên cứu đã góp phần cung cấp cho Bộ Y tế, chương trình tiêm chủng quốc gia chiến lược phù hợp cho việc tiêm vắc xin phòng bệnh ho gà với mục đích tăng cường sức khoẻ con người tại Việt Nam.

PGS. TS Hoàng Thu Hà và công trình nghiên cứu của bà và các đồng nghiệp tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương là một trong 3 đề cử cho giải thưởng chính của giải Tạ Quang Bửu 2017.

{keywords}
PGS. TS Hoàng Thu Hà có thể là nhà khoa học nữ đầu tiên được trao giải thưởng Tạ Quang Bửu. Ảnh: Lê Văn.

Hai đề cử còn lại khác thuộc về lĩnh vực Toán học và Hóa học.

Ở lĩnh vực Toán học, người được đề cử là PGS. TS Nguyễn Sum (Trường ĐH Quy Nhơn) với công trình “Về bài toán hit của Peterson”.

Ở lĩnh vực Hóa học, người được đề cử là GS. TS Phan Thanh Sơn Nam (Trường ĐH Bách Khoa, ĐHQG TP.HCM) với công trình “Tổng hợp propargylamine từ N-methylaniline và alkyne đầu mạch thông qua con đường methyl hóa và hoạt hóa trực tiếp liên kết C-H sử dụng vật liệu Cu2(BDC)2(DABCO) làm xúc tác”.

Điểm đặc biệt của công trình của GS Phan Thanh Sơn Nam là tất cả các công bố ISI của nhóm nghiên cứu đều được thực hiện hoàn toàn ở Việt Nam, với toàn bộ tác giả là người Việt Nam.

Đề cử cho giải trẻ là TS. Bùi Hùng Thắng (Viện Khoa học Vật liệu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) với công trình “Mô hình cải tiến về độ dẫn nhiệt của chất lỏng chứa thành phần ống nanô cácbon”. TS Thắng sinh năm 1984.

Thông tin từ Quỹ Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (Quỹ Nafosted), Cơ quan Thường trực của Giải thưởng Tạ Quang Bửu, cho biết các đề cử được các hội đồng chuyên ngành của Quỹ Nafosted đánh giá và lựa chọn từ 30 hồ sơ đăng ký tham gia giải thương năm nay.

Đặc biệt, số lượng hồ sơ đăng ký tham gia giải thưởng năm nay có tỷ lệ nhà khoa học trẻ (không quá 35 tuổi) và nhà khoa học nữ tăng lên so với các năm trước, đạt 17% nhà khoa học nữ và 33% nhà khoa học trẻ.

Nếu PGS. TS Hoàng Thu Hà được trao giải năm nay thì đây là năm đầu tiên, giải thưởng Tạ Quang Bửu có nhà khoa học nữ nhận giải thưởng sau 4 năm giải thưởng được tổ chức.

Theo kế hoạch, danh sách các nhà khoa học được trao giải sẽ được công bố trong vài ngày tới. Lễ trao Giải thưởng dự kiến được tổ chức vào giữa tháng 5 tại Hà Nội.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng của Bộ KH&CN được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Năm nay là năm thứ 4, giải thưởng này được tổ chức. Trong 3 năm qua, đã có 9 tác giả và công trình được trao tặng giải thưởng.

Theo thông lệ từ các năm trước, mỗi cá nhân được trao giải thưởng sẽ nhận được bằng chứng nhận giải thưởng của Bộ trưởng Bộ KHCN và tiền thưởng 200 triệu đồng (đối với giải thưởng dành cho tác giả các công trình khoa học) và 50 triệu đồng (đối với giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học).

Lê Văn