Các nghị sĩ Mỹ đang kêu gọi chính phủ nước này xúc tiến một cuộc điều tra về các hoạt động nghiên cứu của tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc Huawei tại các trường đại học Mỹ.

Theo báo The Globe and Mail, một nhóm gồm 26 nghị sĩ thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đã đề nghị Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Betsy DeVos xem xét các quan hệ cộng tác giữa Huawei với 50 trường đại học nước này.

{keywords}
Huawei hiện là nhà sản xuất trang thiết bị mạng viễn thông lớn nhất thế giới và cũng là hãng cung cấp smartphone xếp thứ 3 toàn cầu. Ảnh: EPA

"Chúng tôi tin các quan hệ cộng tác đó có thể tạo ra một hiểm họa lớn đối với an ninh quốc gia. Mối đe dọa này đòi hỏi bà phải quan tâm chú ý và giám sát. Huawei không phải là một công ty tư nhân bình thường như chúng ta vẫn quen nhìn nhận đối với doanh nghiệp thương mại ở phương Tây", trích bức thư của nhóm nghị sĩ lưỡng đảng, do Thượng nghị sĩ Marco Rubio và Hạ nghị sĩ Jim Banks đứng đầu, gửi bà DeVos.

Các nhà lập pháp Mỹ nhấn mạnh, điều 7 trong Luật tình báo quốc gia năm 2017 của Trung Quốc có nêu, các công ty Trung Quốc phải "hỗ trợ, phối hợp và cộng tác trong các hoạt động tình báo quốc gia cũng như bảo vệ bí mật về công tác tình báo quốc gia mà họ biết". Nhóm nghị sĩ Mỹ cũng trích dẫn một tài liệu của Hội đồng tình báo quốc gia nước này nhận diện, "các hoạt động hợp tác nghiên cứu với các trường đại học Mỹ ... là một công cụ chính để Trung Quốc thâu tóm công nghệ của nước ngoài".

Các nhà lập pháp Mỹ đề nghị điều tra Huawei chỉ 3 tuần sau khi có phóng sự điều tra về ảnh hưởng của tập đoàn này đối với các trường đại học ở Canada. Cụ thể, theo kết quả điều tra độc lập, Huawei đã thiết lập quan hệ với các trường đại học có hoạt động nghiên cứu hàng đầu Canada để tạo ra một nguồn cung tài sản trí tuệ ổn định cho họ khai thác, củng cố ưu thế về công nghệ di động 5G thế hệ tiếp theo trong thị trường thế giới. Trong ít nhất 40 trường hợp, các học giả có liên quan, vốn được nhà chức trách Canada tài trợ phần lớn kinh phí nghiên cứu, thậm chí đã giao toàn bộ quyền sở hữu trí tuệ cho Huawei.

Huawei hiện là nhà sản xuất trang thiết bị mạng viễn thông lớn nhất thế giới và cũng là hãng cung cấp smartphone xếp thứ 3 toàn cầu. Tuy nhiên, các sản phẩm của tập đoàn có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc này dường như bị "cấm cửa" ở thị trường Mỹ do các quan ngại về an ninh quốc gia.

Các lãnh đạo của 6 cơ quan tình báo Mỹ và 3 cựu quan chức đứng đầu các cơ quan phản gián Canada mới đây đã gọi Huawei là một trong những hiểm họa tình báo mạng hàng đầu thế giới. Theo họ, công nghệ 5G của tập đoàn có thể được sử dụng để tiến hành do thám từ xa, sửa đổi gây hại, đánh cắp thông tin hoặc thậm chí đánh sập các hệ thống.

Trong tuần này, giới chức Mỹ đã lên tiếng cảnh báo Canada về việc Huawei đe dọa mạng lưới tình báo Năm mắt, vốn cho phép cảnh sát, các công tố viên và điệp viên ở Canada, Mỹ, Anh, Australia và New Zealand chia sẻ thông tin để ngăn chặn gián điệp và khủng bố.

Đại diện Huawei từ chối bình luận về yêu cầu điều tra của Mỹ, nhưng cho rằng việc đó không cần thiết ở Canada.

Quỳnh Anh